Nội soi lấy sỏi niệu quản bao gồm một số phương pháp điều trị can thiệp ngoại khoa an toàn và hiệu quả được áp dụng khá phổ biến, giúp loại bỏ sỏi, chấm dứt các triệu chứng khó chịu và ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm.
Bạn đang đọc: Tổng hợp các phương pháp phẫu thuật nội soi lấy sỏi niệu quản
1. Sỏi niệu quản là gì?
Niệu quản là một ống dài khoảng 25cm, rộng khoảng 5mm và là con đường duy nhất dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang. Càng xuống thấp, thì đường kính của niệu quản càng nhỏ dần.
Phần lớn sỏi niệu quản hình thành là do sỏi thận rơi xuống. Những viên sỏi có kích thước nhỏ di chuyển theo dòng chảy nước tiểu xuống bàng quang nhưng lại bị mắc kẹt tại niệu quản. Sỏi có thể rơi xuống bất kỳ vị trí nào của niệu quản nhưng hay gặp nhất là tại ba vị trí hẹp sinh lý khiến sỏi bị kẹt lại và khó di chuyển:
- Đoạn nối thận – niệu quản: sỏi niệu quản ⅓ trên.
- Đoạn niệu quản bắt chéo động mạch chậu: sỏi niệu quản ⅓ giữa.
- Đoạn nối niệu quản – thành bàng quang: sỏi niệu quản ⅓ dưới.
Sỏi niệu quản là sỏi nguy hiểm nhất và dễ gây biến chứng nhất.
-
Sỏi niệu quản là sỏi nguy hiểm và dễ gây biến chứng nhất.
2. Vì sao cần điều trị lấy sỏi niệu quản?
Khi sỏi xuất hiện trong niệu quản sẽ chặn đường nước tiểu đi qua. Nước tiểu không xuống được bàng quang để thải ra ngoài qua niệu đạo gây ứ nước tại thận, giãn đài bể thận và làm ảnh hưởng đến chức năng thận.
Bên cạnh đó, sự di chuyển của sẽ cọ xát và làm tổn thương niêm mạc niệu quản gây chảy máu, nhiễm trùng và tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn tấn công gây viêm với các triệu chứng đau dữ dội vùng hố thắt lưng kèm sốt cao hoặc rét run.
Nguy hiểm hơn, viêm đường tiết niệu hay tình trạng ứ nước tại thận kéo dài có thể làm suy giảm chức năng thận, gây suy thận cấp và mãn tính.
3. Các phương pháp nội soi lấy sỏi niệu quản
Việc điều trị sỏi niệu quản phụ thuộc vào kích thước, vị trí và các biến chứng đi kèm. Trong trường hợp sỏi đã di chuyển xuống thấp và chưa gây biến chứng, người bệnh được chỉ định nội khoa bằng thuốc giãn cơ trơn, thuốc chống viêm, thuốc kháng sinh. Tuy nhiên khi sỏi to, không di chuyển và đã gây biến chứng, người bệnh cần phải can thiệp lấy sỏi càng nhanh càng tốt.
Ngày nay, với sự phát triển vượt bậc của y học, nhiều phương pháp hiện đại đã và đang được ứng dụng trong điều trị lấy sỏi niệu quản, thay thế hoàn toàn phương pháp mổ mở truyền thống trước đây.
3.1. Nội soi tán sỏi qua da đường hầm nhỏ bằng laser lấy sỏi niệu quản
Để thực hiện phương pháp này, bác sĩ sẽ tạo một đường hầm nhỏ từ bên ngoài da vào vị trí có sỏi.
Qua đường hầm đưa máy nội soi vào tìm chính xác vị trí có sỏi. Sau đó sử dụng nguồn năng lượng từ tia laser tán sỏi thành những mảnh nhỏ và hút bỏ ra ngoài theo đường hầm.
Phương pháp áp dụng cho người bệnh có sỏi niệu quản ở vị trí ⅓ trên với kích thước trên 15mm.
Tán sỏi qua da là phương pháp nội soi lấy sỏi xâm lấn tối thiểu nhất. Người bệnh ít đau, ít chảy máu nên hạn chế tối đa các biến chứng trong và sau khi mổ. Người bệnh chỉ cần nằm viện 3 ngày là có thể về nhà và khoảng 1 tuần sau có thể quay trở lại làm việc bình thường.
Tuy nhiên những người bị suy thận, nhiễm trùng đường tiết niệu hay phụ nữ có thai… đều không thực hiện được bằng phương pháp này.
3.2. Nội soi ngược dòng tán sỏi bằng laser lấy sỏi niệu quản
Đây là phương pháp nội soi lấy sỏi theo đường “tự nhiên”. Bác sĩ sử dụng một ống nội soi niệu quản đi từ niệu đạo qua bàng quang, đến niệu quản để tiếp cận viên sỏi. Sử dụng nguồn năng lượng laser tán sỏi thành những mảnh sỏi vụn. Sau đó bơm rửa và tiến hành gắp hết các vụn sỏi ra ngoài.
Tìm hiểu thêm: Những điều cần biết về phương pháp tán sỏi bàng quang
Nội soi lấy sỏi niệu quản ngược dòng không cần phẫu thuật, ít đau, làm sạch sỏi nhanh, có thể ra viện sau 24h.
Phương pháp thực hiện khi người bệnh có sỏi niệu quản ở vị trí ⅓ giữa và ⅓ dưới ở mọi kích thước.
Nội soi tán sỏi ngược dòng là phương pháp nội soi lấy sỏi không cần phẫu thuật nên không có vết mổ, không chảy máu và không để lại sẹo. Người bệnh có thể ra viện luôn trong ngày và sớm quay trở lại sinh hoạt và làm việc bình thường.
Phương pháp này không chỉ định cho người bệnh bị suy giảm chức năng thận; người viêm đường niệu đang điều trị hoặc điều trị chưa dứt điểm hoặc người bệnh bị hẹp hay gấp khúc niệu quản.
3.3. Nội soi sau phúc mạc lấy sỏi niệu quản
Phẫu thuật nội soi sau phúc mạc lấy sỏi niệu quản là phương pháp bác sĩ sẽ đưa ống nội soi vào vị trí có sỏi bằng cách đi qua đường sau phúc mạc rồi tiến hành lấy sỏi.
Đây là phẫu thuật an toàn, xâm lấn ít và hiệu quả. Vết mổ nhỏ và ngắn dưới 10mm nên người bệnh không phải chịu nhiều đau đớn hay bị mất quá nhiều máu. Nguy cơ xảy ra các biến chứng sau phẫu thuật thấp hơn như khi mổ mở. Người bệnh nằm viện từ 3-5 ngày để được theo dõi sức khỏe và có thể sớm trở lại với cuộc sống thường ngày.
Tuy nhiên phương pháp này thường là lựa chọn cuối khi không thể áp dụng các phương pháp tán sỏi ít xâm lấn.
4. Biến chứng sau phẫu thuật nội soi lấy sỏi
Nội soi lấy sỏi phương pháp phẫu thuật ngoại khoa an toàn nhưng người bệnh vẫn có thể gặp một vài biến chứng sau phẫu thuật:
- Nguy cơ tổn thương niệu quản hoặc thủng niệu quản do đốt laser nhầm vị trí hoặc bị lan.
- Nguy có tổn thương các cơ quan lân cận quanh khu vực tán sỏi.
- Chảy máu trong và sau mổ, nhiễm trùng sau mổ khi tán sỏi qua da hoặc mổ nội soi sau phúc mạc.
- Sốt nhẹ hoặc tiểu ra máu sau nội soi lấy sỏi.
- Nhiễm khuẩn đường tiết niệu.
>>>>>Xem thêm: Một số bệnh lý làm tăng nguy cơ mắc sỏi thận, sỏi tiết niệu
Nội soi lấy sỏi niệu quản cần thực hiện tại các bệnh viện lớn uy tín để ngăn chặn biến chứng sau phẫu thuật
Vì vậy, người bệnh cần tìm đến các bệnh viện uy tín, có đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm cùng hệ thống trang thiết bị hiện đại và chế độ chăm sóc sau hậu phẫu chuyên nghiệp để hạn chế tối đa biến chứng xảy ra.
5. Chăm sóc người bệnh sau nội soi lấy sỏi
Cách chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật nội soi lấy soi đặc biệt quan trong. Bởi điều này quyết định trực tiếp đến thời gian hồi phục sức khỏe, các biến chứng sau phẫu thuật và nguy cơ tái phát sỏi. Người bệnh cần đặc biệt lưu ý:
- Uống nhiều nước là yêu cầu bắt buộc để tăng cường bài tiết của hệ niệu và đào thải các cặn, chất còn sót lại ra ngoài.
- Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ, dễ tiêu hóa để cải thiện nhu động ruột và hạn chế tình trạng táo bón.
- Hạn chế ăn thực phẩm giàu oxalat; bổ sung thực phẩm giàu canxi để giảm lượng hấp thụ oxalat ở ruột.
- Không ăn các loại thức ăn cứng, khó tiêu; các loại thực phẩm đông lạnh, chế biến sẵn, đồ cay nóng…
- Không hút thuốc là và dùng đồ uống có cồn, gas, caffeine.
Trên đây là những thông tin về các phương pháp nội soi lấy sỏi niệu quản. Hy vọng bài viết đã phần nào giúp ích được cho người bệnh hiểu hơn về bệnh và lựa chọn phương án điều trị phù hợp nhất với trình trạng sức khỏe của mình.
Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
