Đầy bụng trào ngược là hiện tượng mà nhiều người gặp phải, gây ra cảm giác khó chịu ở dạ dày và cổ họng. Đây không chỉ là một triệu chứng đơn lẻ, mà còn có thể là biểu hiện của nhiều vấn đề về tiêu hóa hoặc bệnh lý khác nhau. Để hiểu rõ hơn về tình trạng này, chúng ta sẽ tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng, và các cách khắc phục hiệu quả.
1. Đầy bụng trào ngược là gì?
Đầy bụng trào ngược là hiện tượng khi dịch dạ dày, thức ăn hoặc khí từ dạ dày trào ngược lên thực quản và thậm chí đến cổ họng. Điều này thường gây ra cảm giác nóng rát, buồn nôn và ợ hơi. Đối với một số người, hiện tượng này chỉ thỉnh thoảng diễn ra và không ảnh hưởng lớn đến cuộc sống. Tuy nhiên, với nhiều người khác, đầy bụng trào ngược trở thành một vấn đề mạn tính, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
Trào ngược axit từ dạ dày lên thực quản có thể gây đầy bụng, khó chịu.
2. Nguyên nhân gây đầy bụng trào ngược
Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến hiện tượng đầy bụng và trào ngược, từ thói quen sinh hoạt đến những bệnh lý phức tạp. Dưới đây là một số nguyên nhân gây trào ngược, đầy bụng phổ biến:
2.1 Thói quen ăn uống không khoa học gây đầy bụng trào ngược
Việc ăn quá no hoặc ăn quá nhanh, đặc biệt là ăn nhiều thực phẩm có chất béo, cay nóng, hoặc nhiều dầu mỡ, có thể làm dạ dày bị căng quá mức và không tiêu hóa kịp. Khi đó, dịch vị dễ bị đẩy ngược lên thực quản, gây ra trào ngược.
2.2 Thói quen nằm ngay sau khi ăn
Việc nằm ngay sau khi ăn là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến trào ngược. Khi nằm, thức ăn và dịch vị dễ bị đẩy ngược lên thực quản hơn do lực hấp dẫn không còn giữ chúng lại trong dạ dày.
2.3 Uống đồ uống có ga và chất kích thích làm tăng nguy cơ đầy bụng trào ngược
Caffeine, rượu, bia và các đồ uống có ga đều có thể gây kích thích dạ dày, làm tăng áp lực trong dạ dày và gây trào ngược. Ngoài ra, các đồ uống này còn có thể làm suy yếu cơ vòng thực quản, khiến chúng không thể ngăn chặn dịch vị trào ngược hiệu quả.
2.4 Stress và căng thẳng
Căng thẳng và lo âu không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý mà còn tác động trực tiếp đến hệ tiêu hóa. Khi cơ thể ở trong trạng thái stress, lượng axit trong dạ dày có thể tăng cao, dẫn đến việc trào ngược axit và gây đầy bụng.
2.3 Bệnh lý liên quan đến dạ dày và thực quản
Một số bệnh lý như viêm loét dạ dày, viêm thực quản, hoặc hội chứng dạ dày kích thích cũng có thể là nguyên nhân gây ra hiện tượng đầy bụng trào ngược. Những bệnh này làm tăng áp lực trong dạ dày, gây ra sự mất cân bằng trong quá trình tiêu hóa và dẫn đến trào ngược.
GERD có thể là một trong những nguyên nhân gây đầy bụng khó chịu.
3. Triệu chứng của đầy bụng trào ngược
Đầy bụng trào ngược có thể xuất hiện với nhiều triệu chứng khác nhau, từ nhẹ đến nặng và thường xảy ra sau khi ăn hoặc trong lúc nằm, cụ thể gồm:
– Nóng rát ở ngực, thậm chí ở cổ họng
– Ợ hơi, ợ chua
– Buồn nôn và khó tiêu
– Đau bụng và cảm giác khó chịu ở dạ dày
– Ho kéo dài và khàn giọng
4. Cách khắc phục đầy bụng trào ngược
Để khắc phục tình trạng đầy bụng kèm trào ngược, cần có sự kết hợp giữa việc thay đổi lối sống và điều trị y tế. Dưới đây là một số biện pháp hữu ích để giảm thiểu triệu chứng và ngăn ngừa tình trạng này tái phát.
4.1 Thay đổi lối sống
Một trong những biện pháp đơn giản nhất để ngăn ngừa đầy bụng trào ngược là ăn uống chậm rãi và không ăn quá no. Việc ăn quá nhanh hoặc ăn quá nhiều có thể làm dạ dày bị quá tải, dẫn đến việc tiêu hóa kém và trào ngược.
Ngoài ra, hạn chế ăn các thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, cay nóng, chua hoặc nhiều gia vị, tránh các đồ uống có chứa caffeine, rượu, bia và nước có ga cũng có thể làm giảm sự suy yếu cơ vòng thực quản và tình trạng kích thích sản xuất axit dạ dày.
Thay vì ăn ba bữa lớn, bạn nên chia nhỏ bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày. Việc này giúp giảm áp lực lên dạ dày và ngăn ngừa tình trạng đầy bụng trào ngược.
Sau khi ăn, bạn nên chờ ít nhất 2-3 giờ trước khi nằm nghỉ hoặc đi ngủ. Điều này giúp đảm bảo rằng thức ăn đã được tiêu hóa một phần và dạ dày không còn quá đầy, giảm nguy cơ trào ngược. Để ngăn ngừa trào ngược vào ban đêm, bạn có thể nâng cao phần đầu giường hoặc sử dụng gối cao để tạo góc nghiêng cho cơ thể. Điều này giúp thức ăn và dịch vị khó trào ngược lên thực quản hơn.
Thừa cân hoặc béo phì có thể làm tăng áp lực trong dạ dày và làm gia tăng nguy cơ trào ngược. Vì vậy, duy trì cân nặng hợp lý là một biện pháp quan trọng để giảm nguy cơ mắc phải tình trạng này.
4.2 Điều trị y tế
Một số loại thuốc như thuốc kháng axit hoặc thuốc ức chế bơm proton (PPI) có thể được bác sĩ chỉ định để giảm lượng axit trong dạ dày và làm dịu các triệu chứng của trào ngược. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc điều trị trào ngược cần được thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ để tránh tác dụng phụ không mong muốn.
Nếu đầy bụng và trào ngược là do các bệnh lý dạ dày như viêm loét dạ dày hoặc viêm thực quản, việc điều trị căn nguyên sẽ giúp cải thiện triệu chứng. Bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp điều trị như uống thuốc hoặc thậm chí can thiệp phẫu thuật trong những trường hợp nghiêm trọng.
4.3 Sử dụng thảo dược và phương pháp dân gian
Một số loại thảo dược như cam thảo, gừng, nghệ, và nha đam có thể giúp làm dịu triệu chứng của khó chịu ở bụng và thực quản. Chúng có khả năng giảm viêm, bảo vệ niêm mạc dạ dày, và hỗ trợ tiêu hóa. Tuy nhiên, trước khi sử dụng, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn và tránh các tương tác thuốc không mong muốn.
Chẩn đoán trào ngược đầy bụng nhờ kỹ thuật đo pH thực quản 24 giờ.
5. Khi nào bị đầy bụng trào ngược cần gặp bác sĩ?
Để đưa ra được phương án điều trị hiệu quả nhất, người bệnh cần thăm khám sớm khi thấy các triệu chứng đầy bụng trào ngược. Đặc biệt nếu triệu chứng kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng gồm đau ngực dữ dội, khó thở, sụt cân không rõ nguyên nhân, nôn ra máu, phân đen, khó nuốt, đau khi nuốt. Bởi đây có thể là những triệu chứng này có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng hơn như viêm thực quản nặng, loét dạ dày hoặc thậm chí là ung thư thực quản, cần kiểm tra để xác định nguyên nhân và mức độ bệnh.
Tùy vào từng trường hợp, sau khi khám lâm sàng, các bác sĩ thường chỉ định một số phương pháp:
– Nội soi dạ dày – thực quản
– Đo pH thực quản 24 giờ
– Đo áp lực thực quản độ phân giải cao (HRM)
– X-quang với barium
Là đơn vị y tế luôn tiên phong và linh hoạt ứng dụng các phương pháp hiện đại vào quá trình thăm khám, giúp chẩn đoán các bệnh lý một cách chính xác, nhanh chóng với sự thoải mái tối đa, Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc trang bị hệ thống máy đo pH thực quản 24 giờ, máy đo HRM nhập khẩu từ Mỹ, bên cạnh đó máy đo X-quang kỹ thuật số và các công nghệ nội soi tân tiến bậc nhất giúp chẩn đoán chính xác nguyên nhân và mức độ trào ngược dạ dày chính xác, phân biệt với các bệnh lý khác để có hướng điều trị đúng đắn và kịp thời. Đội ngũ bác sĩ, kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm của Thu Cúc TCI giúp quá trình thăm khám trở nên nhẹ nhàng, an tâm.
Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Nguồn bài viết: Benhvienthucuc.vn
