Sa ruột là gì?

Sa ruột, hay còn gọi là thoát vị ruột, là hiện tượng đoạn ruột tuột ra bên ngoài ổ bụng. Bài viết này cùng bạn tìm hiểu sa ruột là gì, cách điều trị chứng bệnh này ra sao?

1. Tổng quan về sa ruột

1.1. Sa ruột là gì?

Bạn chắc hẳn đã biết, ổ bụng có cấu trúc như một khoang kín, trong đó chỉ có vài lỗ nhỏ để động mạch được nối thông ra. Đây cũng là nơi xảy ra hiện tượng sa ruột.

Sa ruột là một trong những tình trạng đường tiêu hóa phổ biến nhất. Nó xảy ra khi mô tế bào bị vỡ ra ở phần yếu nhất của thành bụng, điều này thường gây sưng. Sa ruột có thể xảy ra ở cả người lớn và trẻ em; chúng có thể là một bệnh bẩm sinh hoặc là kết quả của tập luyện kém, chấn thương hoặc béo phì. Đây cũng là kết quả của vùng cơ kéo bị yếu và áp lực thành bụng tăng.

Có 2 loại sa ruột là sa ruột bẹn và sa ruột cuống rốn. Trong đó sa ruột bẹn thường gặp hơn còn được biết với cái tên thoát vị bẹn.

1.2. Cơ chế hình thành sa ruột là gì?

Thông thường, ở đàn ông, chứng thoát vị bẹn xảy ra tại khe nhỏ – nơi hột tinh hoàn tụt xuống túi bìu. Quá trình hột tinh hoàn tụt xuống và cố định tại túi bìu kết thúc thì khe nhỏ này cũng sẽ kín lại. Con đường này chỉ để cho các động mạch đi qua và nuôi dưỡng tinh hoàn.

Với các trường hợp bị thoát vị bẹn, lỗ bao quanh động mạch không đủ kín hoặc quá yếu thì ruột có thể lọt vào và thoát ra ngoài ổ bụng, gây ra chứng sa ruột.

Thường thì người già dễ có khả năng mắc thoát vị bẹn hơn bưởi khi có tuổi, cá cơ ở thành ổ bụng sẽ suy yếu dần và có thể sa xuống dưới.

Đối với nữ giới, lỗ thoát vị cũng thường ở mép bẹn nhưng có vị trí lệch xuống dưới đùi.

Ngoài ra, sa ruột còn bao gồm tình trạng thoát vị rốn. Rốn là vết của đường ống mang dinh dưỡng từ mẹ vào con khi mang thai. Trường hợp màng ổ bụng bị giãn ra quanh rốn thì có tiềm năng trở thành một nơi xảy ra sa ruột tại rốn. Các vết sẹo ở bụng cũng có thể là địa điểm thoát vị.

2. Triệu chứng của tình trạng sa ruột là gì?

Bệnh nhân có thể không biết mình đã bị sa ruột hoặc thoát vị trước đó. Đến một thời điểm nào đó, người bệnh bỗng cảm thấy đau nhói ở điểm thoát vị kèm theo buồn nôn hoặc nôn ói, không đại tiện và trung tiện (đánh hơi) được, có thể do động tác liên quan tới bụng, cơn ho hoặc sau khi vận động nhiều. Đó là những triệu chứng của tình trạng sa ruột và người thân cần đưa người bệnh cấp cứu ngay.

Với các tình huống này, bác sĩ sẽ loại trừ các trường hợp bệnh lý khác như tắc ruột, viêm ruột thừa,… Nếu là tình trạng sa ruột – thoát vị bẹn, bác sĩ sẽ tiến hành can thiệp đúng cách và kịp thời.

Sa ruột ở người cao tuổi có thể sẽ xảy ra một cách từ từ vì các cơ ở ổ bụng sẽ giãn dần và đều ra bởi lý do lão hóa. Một cách để nhận biết là cảm giác nặng nặng ở một bên háng khi đứng lâu một vị trí. Tại điểm đó có cảm giác đau đớn, đặc biệt sau khi đi bộ hoặc ho và rặn khi đại tiện,..

Đối với triệu chứng này, bệnh nhân cũng cần đi thăm khám bệnh ngay. Bác sĩ sẽ sử dụng kỹ thuật lấy ngón tay đội lớp da của túi bìu lên (đối với đàn ông), tiếp cận với điểm đau để xác định liệu có phải là hiện tượng thoát vị hay không.

3. Nguyên nhân gây ra tình trạng sa ruột

Nguyên nhân gây sa ruột thường bao gồm các yếu tố như sau:

– Do bẩm sinh bị sa ruột

– Tình trạng chấn thương liên quan

– Người béo phì có nguy cơ bị sa ruột khá cao

Ngoài ra còn bao gồm các yếu tố nguy cơ như ho mãn tính, táo bón kéo dài, do hoạt động mang vác nặng và một số bệnh lý khác.

4. Các phương pháp hiệu quả chữa bệnh sa ruột

Nếu cần mổ trong trường hợp sa ruột hoặc nghẹn ruột, bác sĩ phẫu thuật sẽ thực hiện việc giải phẫu để loại bỏ đoạn ruột bị nghẹt và đưa đoạn ruột này trở lại ổ bụng. Nếu cần thiết, bác sĩ cũng có thể cắt bỏ lớp cơ bao quanh ruột hoặc một khúc ruột đã bị hư.

Việc can thiệp ngoại khoa lúc này là cần thiết để tránh cho đoạn ruột khỏi bị kẹt.Thủ thuật thực hiện lúc này rất dễ dàng và đơn giản, đôi khi chỉ cần gây tê ở chỗ mổ và thực hiện nhanh chóng.

Tuy nhiên, thông thường sa ruột và thoát vị ở người già thường chỉ được điều trị khi đã quá muộn, một phần do bệnh nhân coi thường tình trạng này vì nó không gây đau đớn đáng kể và một phần do ngại mổ. Điều này đôi khi gây ra những nguy hiểm khôn lường vì đoạn ruột kẹt sưng to hoặc đã bị vỡ gây ra viêm phúc mạc, ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh.

Trên đây là những thông tin giúp bạn hiểu rõ hơn sa ruột là gì, nguyên nhân và triệu chứng của căn bệnh này ra sao. Bệnh nhân cần thăm khám sớm nếu có các biểu hiện bất thường để được thăm khám, chẩn đoán và can thiệp kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.