
Xem nhanh
Bệnh tiểu đường và tuổi thọ
Bệnh tiểu đường type 2 thường xảy ra sau tuổi 45, mặc dù tỷ lệ mắc bệnh ở những người trẻ tuổi đang gia tăng. Căn bệnh này có đặc trưng là lượng đường trong máu cao hay còn gọi là tăng đường huyết. Tiểu đường type 2 thường là kết quả của thói quen sinh hoạt không lành mạnh kết hợp với thừa cân, béo phì và gen di truyền. Theo thời gian, tình trạng lượng đường trong máu cao không được điều trị có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa đến tính mạng. Người bị tiểu đường type 2 còn có nguy cơ cao mắc một số bệnh lý làm giảm tuổi thọ.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, bệnh tiểu đường là nguyên nhân gây tử vong phổ biến thứ 7 tại quốc gia này. Tuy nhiên, hiện chưa có số liệu thống kê chính xác người mắc bệnh tiểu đường type 2 có thể sống được bao lâu. Càng kiểm soát tốt tình trạng bệnh thì nguy cơ mắc các bệnh rút ngắn tuổi thọ sẽ càng thấp.
Nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở những người mắc bệnh tiểu đường type 2 là bệnh tim mạch. Điều này là do lượng đường trong máu cao sẽ dần dần làm hỏng các mạch máu và một lý do nữa là những người mắc bệnh tiểu đường type 2 thường cũng bị cao huyết áp, cholesterol cao và các yếu tố khác làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Các yếu tố nguy cơ
Ở người mắc bệnh tiểu đường type 2, có nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ biến chứng và những biến chứng này có thể làm giảm tuổi thọ. Các yếu tố này gồm có:
- Lượng đường trong máu cao: Lượng đường trong máu cao không được kiểm soát ảnh hưởng đến nhiều cơ quan và góp phần dẫn đến các biến chứng.
- Cao huyết áp: Theo Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA), 71% người mắc bệnh tiểu đường bị cao huyết áp. Cao huyết áp làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận, đột quỵ, bệnh tim mạch và các biến chứng khác.
- Rối loạn lipid: Theo ADA, 65% người mắc bệnh tiểu đường có nồng độ lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL hay cholesterol xấu) ở mức cao. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về mạch máu. Mức triglyceride cao và lipoprotein tỷ trọng cao (HDL hay cholesterol tốt) ở mức thấp cũng là những vấn đề phổ biến ở người mắc bệnh tiểu đường và cũng làm tăng nguy cơ biến chứng.
- Hút thuốc: Hút thuốc làm tăng nguy cơ gặp phải nhiều biến chứng liên quan đến bệnh tiểu đường và còn làm tăng nguy cơ tử vong do các bệnh khác, chẳng hạn như ung thư.
Các biến chứng của bệnh tiểu đường
Do các yếu tố kể trên, người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ cao gặp phải một số biến chứng và các biến chứng này sẽ ảnh hưởng đến tuổi thọ.
Bệnh thận
Theo ADA, bệnh tiểu đường là nguyên nhân của 44% số ca suy thận mới tại Mỹ. Bệnh thận có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Cả hai căn bệnh này đều làm giảm tuổi thọ.
Bệnh lý thần kinh
Lượng đường trong máu cao kéo dài sẽ dần dần làm hỏng các dây thần kinh. Nếu tình trạng này xảy ra ở các dây thần kinh tự chủ kiểm soát các chức năng vô thức của cơ thể, chẳng hạn như nhịp tim và huyết áp thì sẽ làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng làm giảm tuổi thọ.
Tổn thương các dây thần kinh ngoại biên có thể gây giảm hoặc mất cảm giác ở bàn chân. Điều này có thể dẫn đến tình trạng vết thương chậm lành hoặc không được phát hiện, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và cắt cụt chi. Lượng đường trong máu cao sẽ khiến cho nhiễm trùng lâu khỏi hơn và nhiễm trùng lây lan theo máu có thể gây tử vong.
Bệnh nha chu
Người mắc tiểu đường type 2 có nguy cơ bị bệnh nha chu cao hơn so với người không bị tiểu đường.
Biến chứng này của bệnh tiểu đường gây ra nhiều vấn đề như:
- Giảm tuần hoàn máu
- Tăng hình thành mảng bám do lượng đường trong máu cao
- Giảm tiết nước bọt, gây khô miệng
- Giảm collagen bảo vệ trong nướu
Trong những trường hợp nghiêm trọng, bệnh nha chu có thể dẫn đến các vấn đề về tim mạch và từ đó ảnh hưởng đến tuổi thọ. Cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh nha chu là chăm sóc răng miệng đúng cách và khám răng định kỳ.
Nhiễm toan ceton
Mặc dù hiếm gặp ở người mắc bệnh tiểu đường type 2 nhưng lượng đường trong máu cao mà lại không sử dụng insulin hoặc liều insulin không đủ có thể làm tăng nồng độ ceton trong máu, gây ra một tình trạng nguy hiểm có thể gây tử vong gọi là nhiễm toan ceton.
Làm thế nào để tăng tuổi thọ khi mắc bệnh tiểu đường?
Bệnh tiểu đường type 2 là một bệnh lý mãn tính, hiện chưa có cách chữa trị khỏi. Một khi mắc bệnh thì sẽ phải kiểm soát suốt đời. Điều quan trọng trước tiên để kiểm soát bệnh tiểu đường là người bệnh phải đo đường huyết thường xuyên để đảm bảo lượng đường trong máu luôn được duy trì trong phạm vi an toàn. Dùng thuốc đúng liều cũng là cần thiết để giữ mức đường huyết khỏe mạnh. Điều chỉnh thói quen lối sống, chẳng hạn như chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng và tập thể dục thường xuyên cũng giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Bệnh tiểu đường càng được kiểm soát tốt thì tuổi thọ sẽ càng kéo dài.