Trong hệ thống cơ thể của con người, có sự tồn tại của một loạt các loại hormone với chức năng riêng biệt, đảm bảo sự điều tiết hoạt động sinh lý của từng cơ quan cụ thể. Mức độ thiếu hoặc dư thừa, dù là một lượng rất nhỏ, có thể gây ra tác động nghiêm trọng đối với tình trạng sức khỏe.
Các Hormone Sinh Dục Và Vai Trò Của Nó Đối Với Cơ Thể
Vì vậy, bạn cần phải biết về các hormone sinh dục cụ thể và kiểm tra sức khỏe thường xuyên để đảm bảo các hoạt động của cơ thể thật tốt.
1. Hormone là gì?
Hormone, hay còn gọi là nội tiết tố, là những hợp chất hóa học được tạo ra bởi một hoặc nhiều bộ phận trong cơ thể, đặc biệt là bởi các tuyến nội tiết như tuyến yên, tuyến thượng thận, tuyến tụy, tuyến giáp, buồng trứng, tinh hoàn, và vùng hạ đồi. Chúng được tiết trực tiếp vào máu hoặc thông qua các ống dẫn và sau đó được vận chuyển đến các bộ phận khác trong cơ thể để điều hòa các hoạt động sinh lý.
Khi cân bằng nội tiết tố trong cơ thể bị mất, các hoạt động sinh lý bình thường sẽ bị rối loạn, gây ra sự giảm sút trong chức năng và tác động nghiêm trọng đến các cơ quan và bộ phận khác.
2. Vai trò của hormone đối với cơ thể như thế nào?
Các hormone là những nhân tố quan trọng trong hầu hết các quá trình chuyển hóa và tăng trưởng của cơ thể. Chúng là những người truyền thông đưa ra thông điệp đến cơ quan và mô bằng cách lưu thông trong máu. Khi nhận được tín hiệu từ hormone, các cơ quan trong cơ thể sẽ đáp ứng theo cách của họ để đảm bảo sự cân đối và hoạt động bình thường của cơ thể. Hormone có một số vai trò quan trọng:
-
Thúc đẩy sự phát triển và tăng trưởng của tế bào và mô trong cơ thể.
-
Tham gia vào quá trình chuyển hóa thức ăn thành năng lượng và duy trì sự cân bằng nội mô trong cơ thể.
-
Điều hòa chức năng sinh dục và tình dục bình thường.
-
Giúp cơ thể thích nghi với môi trường và duy trì nhiệt độ cơ thể.
-
Có ảnh hưởng đến tâm trạng và thúc đẩy các thay đổi sinh lý trong thời kỳ dậy thì.
3. Một số xét nghiệm hormone sinh dục phổ biến hiện nay
Mọi sự thiếu hụt hoặc thừa hormone đều có thể tác động mạnh mẽ đến các hoạt động của cơ thể. Rối loạn nội tiết tố là một vấn đề phổ biến và có nhiều nguyên nhân khác nhau. Để đưa ra chẩn đoán, các bác sĩ sử dụng phương pháp lâm sàng và xét nghiệm hormone nội tiết tố, đặc biệt quan trọng trong các trường hợp liên quan đến hormon sinh dục. Dưới đây, chúng ta sẽ giới thiệu một số loại xét nghiệm quan trọng trong việc đánh giá nồng độ hormone sinh dục.
Xét nghiệm FSH
FSH (Follicle-Stimulating Hormone) đóng một vai trò quan trọng trong hệ thống sinh sản của con người. Ở cơ thể nữ giới, FSH có tác dụng kích thích sự phát triển và rụng của trứng. Khi nồng độ FSH tăng cao, khả năng dự trữ trứng trong buồng trứng giảm, dẫn đến tỷ lệ thụ thai giảm và nguy cơ mắc bệnh buồng trứng đa nang tăng lên.
Ở nam giới, FSH cung cấp thông tin quan trọng cho việc đánh giá các vấn đề liên quan đến tình trạng cường hạ đồi và suy giảm sinh dục. Mức nồng độ FSH cao có thể biểu thị rằng tinh hoàn gặp vấn đề và không thể sản xuất tinh trùng. Ngược lại, mức nồng độ thấp của FSH có thể là tín hiệu cảnh báo cho sự suy giảm tuyến yên ở nam giới.
Xét nghiệm LH
Ngoài FSH, nội tiết tố LH (Luteinizing Hormone) cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc kích thích quá trình rụng trứng và sự chuyển dạ của nang trứng ở phụ nữ. Xét nghiệm LH thường được thực hiện vào ngày thứ 2 hoặc 3 của chu kỳ kinh nguyệt. Các biến đổi không bình thường trong nồng độ LH có thể dẫn đến sự rối loạn trong chu kỳ kinh nguyệt, ảnh hưởng đến việc rụng trứng và tăng nguy cơ mắc bệnh buồng trứng đa nang ở phụ nữ.
Ở nam giới, LH chơi một vai trò tương tự như FSH và có thể được sử dụng để đánh giá tình trạng rối loạn sinh dục, vô sinh, và suy giảm vùng hạ đồi, giúp trong việc chẩn đoán các vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản nam.
Xét nghiệm Prolactin
Ở phụ nữ, Prolactin (Prolactin Hormone) có vai trò kích thích tuyến vú sản xuất sữa, đồng thời ức chế sản xuất của FSH và GnRH. Khi nồng độ Prolactin tăng cao, có thể gây ra các rối loạn về sinh sản và đóng một vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán bệnh ung thư vú và các vấn đề liên quan đến u tuyến yên.
Ở nam giới, xét nghiệm Prolactin cũng rất quan trọng và có thể giúp trong việc đánh giá các tình trạng liên quan đến rối loạn cương dương, xuất tinh sớm, tinh trùng yếu, và suy giảm chức năng tình dục nam.
Xét nghiệm AMH
Ngoài FSH và LH, AMH (Anti-Mullerian Hormone) là một loại nội tiết tố nữ chịu trách nhiệm quyết định khả năng dự trữ và cung cấp của buồng trứng. Chỉ số này có vai trò quan trọng trong đánh giá khả năng sinh sản của buồng trứng, cũng như đáp ứng của chúng với các liệu pháp kích trứng thụ tinh. AMH cũng được sử dụng rộng rãi để chẩn đoán bệnh buồng trứng đa nang và theo dõi tình hình về ung thư buồng trứng.
Xét nghiệm Testosterone
Hormone này đóng một vai trò quan trọng trong việc kích thích ham muốn tình dục ở nam giới và nữ giới. Khi mức nội tiết tố này thấp, có thể gây ra các vấn đề liên quan đến sinh sản, bao gồm sự giảm ham muốn, thiếu năng lượng trong quan hệ tình dục, khả năng cương cứng yếu đuối ở nam giới và có thể gây vô sinh.
Ở nữ giới, nội tiết tố này cũng có tác động đến khả năng sinh sản, dẫn đến giảm ham muốn tình dục, rối loạn kinh nguyệt và thậm chí có thể gây ra sự xuất hiện của các đặc điểm nam tính không bình thường.
Xét nghiệm Estradiol ( E2) hoặc Estrogen
Nội tiết tố này có vai trò quan trọng trong việc kích thích sản xuất nang trứng từ buồng trứng ở phụ nữ, thúc đẩy hoạt động chu kỳ sinh sản. Ở nam giới, đây là một loại nội tiết tố được tạo ra từ tinh hoàn và có vai trò đặc biệt trong việc đánh giá sự phát triển bất thường trong giai đoạn dậy thì của cả nam và nữ.
Xét nghiệm Progesterone
Trong trường hợp phụ nữ đang mang thai hoặc gặp vấn đề về chu kỳ kinh nguyệt, họ thường sẽ được yêu cầu tiến hành xét nghiệm về Progesterone. Mục đích chính của xét nghiệm Progesterone này là kiểm tra sự bất thường liên quan đến khả năng rụng trứng và làm rõ nguyên nhân gây ra mang thai ngoài ý muốn.
Xét nghiệm Progesterone cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán những trường hợp mang thai ngoài tử cung, thai nhi không phát triển bình thường hoặc rủi ro sảy thai.
Bên cạnh những nội tiết tố đã đề cập, còn rất nhiều loại hormone khác trong cơ thể, như insulin, amylin, glucagon, oxytocin, androgen, GnRH, T3, T4,… Tất cả chúng đều đóng vai trò quan trọng và có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của các cơ quan cụ thể.
Xem thêm: Các Tư Thế Quan Hệ Tình Dục Giúp “Cuộc Vui” Kéo Dài Lâu Hơn