Dấu hiệu vàng da có thể gặp ở cả trẻ sơ sinh và người lớn. Đó có thể là vàng da sinh lý nhưng cũng có thể là vàng da bệnh lý. Vì vậy khi có dấu hiệu vàng da, người bệnh chớ chủ quan cần theo dõi và thăm khám kịp thời tránh những bệnh lý gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Bạn đang đọc: Dấu hiệu vàng da, chớ chủ quan
1. Cảnh giác dấu hiệu vàng da ở trẻ sơ sinh
Với trẻ sơ sinh, một số bị vàng da được gọi là vàng da sơ sinh (vàng da sinh lý) do tăng bilirubin gián tiếp rất hay gặp, chiếm 25-30% ở trẻ đủ tháng và đa số ở trẻ non tháng. Bệnh thường xảy ra trong tháng tuổi đầu tiên.
Vàng da sinh lý có thể ở mức độ nhẹ, với trẻ đủ tháng, thông thường vàng da được coi là sinh lý khi vàng da xuất hiện sau 24 giờ tuổi, sẽ hết trong vòng 1 tuần với trẻ đủ tháng và 2 tuần đối với trẻ non tháng. Mức độ vàng da nhẹ là vàng da đơn thuần (chỉ vàng da vùng mặt, cổ, ngực và vùng bụng phía trên rốn), không kết hợp các triệu chứng bất thường khác (thiếu máu, gan lách to, bỏ bú, lừ đừ…). Ngoài ra, trẻ sơ sinh nước tiểu có màu tối hoặc màu vàng (nước tiểu của bé sơ sinh thường không màu) và phân nhạt màu.
Dấu hiệu vàng da ở trẻ sơ sinh cần được cảnh giác vì có thể là vàng da bệnh lý nghiêm trọng
Trong một số ít trường hợp, vàng da là biểu hiện của một căn bệnh tiềm tàng nào đó và ở những trường hợp này vàng da sẽ xuất hiện sớm, trong vòng 24 giờ sau sinh. Biểu hiện của vàng da sơ sinh bệnh lý là vàng da đậm xuất hiện sớm, không hết vàng sau 1 tuần với trẻ đủ tháng và 2 tuần đối với trẻ non tháng; mức độ vàng toàn thân, lòng bàn tay, bàn chân và cả kết mạc mắt. Đồng thời với vàng da, có xuất hiện các triệu chứng bất thường khác (trẻ lừ đừ, bỏ bú, co giật…). Xét nghiệm bilirubin trong máu tăng hơn bình thường. Nếu không phát hiện và điều trị vàng da sơ sinh bệnh lý kịp thời có thể xảy ra biến chứng nhiễm độc thần kinh do bilirubin gián tiếp thấm vào não làm cho trẻ bị tử vong hoặc bị bại não suốt đời.
2. Dấu hiệu vàng da cảnh báo bệnh lý không thể chủ quan
Dấu hiệu vàng da có thể cảnh báo tình trạng gan, mật, tụy gặp vấn đề. Khi tế bào gan bị tổn thương, vỡ hay đường mật bị viêm, chèn ép (sỏi mật, giun chui ống mật làm tắc nghẽn, polyp hoặc u…) hoặc do xơ gan, ung thư gan, ung thư tụy… sẽ khiến lượng sắc tố mật trong máu tăng lên gây tình trạng da, niêm mạc mắt, lưỡi, gan bàn chân, bàn tay bị nhuộm vàng của sắc tố mật.
Tìm hiểu thêm: Bệnh Lupus ban đỏ hệ thống khiến hệ miễn dịch bị tấn công
>>>>>Xem thêm: Chẩn đoán lupus ban đỏ có thể đe dọa tính mạng người bệnh
Dấu hiệu vàng da ở người lớn có thể cảnh báo các cơ quan như gan, mật, tụy gặp tổn thương
Ngoài ra các bệnh như u đầu tụy, ung thư tụy có thể dẫn đến tình trạng vàng da do làm cản trở sự lưu thông của bilirubin, khiến da vàng nhiều; bệnh nhiễm trùng huyết do vi khuẩn đường ruột (Salmonella, E.coli), vi khuẩn tụ cầu vàng (S.aureus), trực khuẩn mủ xanh (P. aerruginosa) đều có khả năng gây tổn thương gan gây vàng da.
Vàng da có thể do bệnh tan máu bẩm sinh, bệnh Cooley, bệnh tự miễn, bệnh tan máu do lạnh hoặc vàng da do ngộ độc hóa chất, ngộ độc thuốc (ví dụ như clopromazin, paracetamol, thuốc chống lao, thuốc tránh thai…) làm tổn thương gan trầm trọng gây vàng da.
