Thi thoảng bị giảm ham muốn là điều bình thường. Vậy khi nào thì tình trạng này là vấn đề đáng lo ngại?
Giảm ham muốn tình dục nam: Nguyên nhân và cách khắc phục
Nội dung chính của bài viết:
- Giảm ham muốn tình dục là tình trạng giảm đi sự hứng thú đối với hoạt động tình dục.
- Testosterone thấp là nguyên nhân chủ yếu gây nên tình trạng giảm ham muốn tình dục.
- Ngoài ra, tác dụng phụ của thuốc, trầm cảm, hội chứng chân không yên, các bệnh mãn tính, sự lão hóa, căng thẳng, thiếu tự tin, lạm dụng rược, tập thể dục quá ít hoặc quá nhiều cũng khiến nam giới bị giảm ham muốn tình dục.
- Ham muốn thấp sẽ dẫn đến nhiều vấn đề về cả thể chất vả tinh thần rồi những vấn đề này sẽ lại làm giảm ham muốn, từ đó tạo nên một vòng luẩn quẩn.
- Thi thoảng bị giảm ham muốn là điều bình thường.
- Tuy nhiên, khi cảm thấy hứng thú của bản thân đối với hoạt động tình dục đột nhiên giảm đi và kéo dài trong một vài tuần mà không cải thiện thì nên đến gặp bác sĩ.
Giảm ham muốn tình dục là gì?
Giảm ham muốn tình dục là tình trạng giảm đi sự hứng thú đối với hoạt động tình dục.
Việc thỉnh thoảng bị giảm hoặc mất đi hứng thú đối với tình dục là điều bình thường và mức độ ham muốn cũng thay đổi theo từng thời điểm trong suốt cuộc đời.
Tuy nhiên, sự suy giảm ham muốn trong một thời gian dài lại là điều đáng lo ngại đối với nhiều người. Đôi khi, đây là một dấu hiệu chỉ ra vấn đề về sức khỏe tiềm ẩn.
Nguyên nhân gây giảm ham muốn tình dục
Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến gây suy giảm ham muốn tình dục ở nam giới.
Testosterone thấp
Testosterone là một nội tiết tố nam quan trọng. Ở nam giới, testosterone được sản xuất chủ yếu trong tinh hoàn.
Testosterone là hormone chịu trách nhiệm phát triển khối cơ và khối xương cũng như là kích thích sản xuất tinh trùng. Mức testosterone cũng là một yếu tố quan trọng quyết định đến ham muốn tình dục.
Nồng độ testosterone sẽ giảm dần theo năm tháng. Tuy nhiên, theo Hiệp hội Niệu khoa Hoa Kỳ (AUA), ở nam giới trưởng thành, khi nồng độ testosterone giảm xuống dưới 300ng/dL (nanogram trên decilit) thì sẽ được coi là mức testosterone thấp hay thiếu hụt testosterone.
Mặc dù testosterone giảm là một phần bình thường của quá trình lão hóa nhưng sự sụt giảm mạnh về nồng độ testosterone sẽ dẫn đến những vẫn đề không mong muốn, bao gồm cả giảm ham muốn.
Nếu bạn nhận thấy đột nhiên không còn hứng thú đối với hoạt động tình dục thì nên đi khám bác sĩ để làm xét nghiệm máu kiểm tra nồng độ testosterone. Nếu đúng là mức testosterone thấp thì bác sĩ sẽ tư vấn các biện pháp điều trị để tăng cường testosterone.
Tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc có thể làm giảm nồng độ testosterone và dẫn đến giảm ham muốn tình dục.
Ví dụ, các loại thuốc huyết áp như thuốc ức chế men chuyển hay thuốc chẹn beta đều có thể tác động tiêu cực đến ham muốn, ngăn cản xuất tinh và giảm khả năng cương cứng.
Ngoài ra, các loại thuốc và phương pháp điều trị khác cũng có thể làm giảm nồng độ testosterone và ảnh hưởng đến ham muốn còn có:
- Phương pháp hóa trị hoặc xạ trị để điều trị ung thư
- Các loại hormone dùng để điều trị ung thư tuyến tiền liệt
- Corticosteroid hay corticosteroid
- Thuốc giảm đau nhóm opioid, chẳng hạn như morphin và oxycodone
- Thuốc trị nấm ketoconazole
- Cimetidine (Tagamet) – một loại thuốc được sử dụng để điều trị chứng ợ nóng và trào ngược dạ dày thực quản
- Steroid đồng hóa, thường được các vận động viên sử dụng để tăng khối cơ
- Một số loại thuốc điều trị trầm cảm
Nếu bạn đang dùng các loại thuốc này hoặc bất cứ loại thuốc nào và cảm thấy ham muốn tình dục bị giảm hay có các triệu chứng của testosterone thấp thì hãy nói chuyện với bác sĩ để đổi sang loại thuốc khác.
Hội chứng chân không yên
Hội chứng chân không yên (Restless legs syndrome) là một hội chứng mà người mắc luôn cảm thấy muốn cử động chân khi ngồi hoặc nằm mà không thể kiểm soát được. Một nghiên cứu cho thấy những nam giới mắc hội chứng chân không yên có nguy cơ bị rối loạn cương dương cao hơn so với những người không mắc. Rối loạn cương dương là tình trạng mà nam giới không thể đạt được hoặc duy trì sự cương cứng.
Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng ở những nam giới mà hội chứng chân không yên tái phát từ 5 lần trở nên trong một tháng thì nguy cơ bị rối loạn chức năng cương dương cao hơn khoảng 50% so với những người không mắc hội chứng này.
Tần suất xảy ra hội chứng chân không yên càng cao thì nguy cơ bị rối loạn cương dương càng lớn.
Trầm cảm
Trầm cảm là một vấn đề về tâm lý nhưng sẽ làm thay đổi cả tình trạng thể chất cũng như là ham muốn, chức năng tình dục của người mắc. Những người bị trầm cảm thường bị suy giảm hứng thú hoặc hoàn toàn không còn hứng thú với các hoạt động mà trước đây họ vẫn thích, bao gồm cả tình dục.
Bên cạnh đó, ham muốn thấp cũng là tác dụng phụ của một số thuốc điều trị trầm cảm, gồm có:
- Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin – norepinephrine (SNRI), như duloxetine (Cymbalta)
- Thuốc ức chế tái hấp thu có chọn lọc serotonin (SSRI), như fluoxetine (Prozac) và sertraline (Zoloft)
Tuy nhiên, không phải loại thuốc điều trị trầm cảm nào cũng đi kèm tác dụng phụ này. Bupropion (Wellbutrin SR, Wellbutrin XL) – một loại thuốc ức chế tái hấp thu norepinephrine và dopamine (NRDI) được sử dụng để điều trị trầm cảm hiện vẫn chưa được chứng minh là làm giảm ham muốn tình dục.
Nếu bạn đang dùng thuốc điều trị trầm cảm và nhận thấy ham muốn tình dục bị giảm thì cần nói chuyện với bác sĩ để có hướng cải thiện các tác dụng phụ bằng cách điều chỉnh liều hoặc chuyển sang một loại thuốc thay thế.
Các bệnh mãn tính
Khi cảm thấy không khỏe do mắc một bệnh lý mãn tính, chẳng hạn như các cơn đau đầu mãn tính thì chúng ta sẽ chẳng còn muốn nghĩ tới “chuyện ấy” nữa.
Một số bệnh, chẳng hạn như ung thư còn có thể làm giảm sự sản xuất tinh trùng.
Các bệnh mãn tính khác cũng ảnh hưởng đến ham muốn tình dục gồm có:
- Tiểu đường tuýp 2
- Béo phì
- Cao huyết áp
- Cholesterol cao
- Suy phổi, suy tim, suy thận hoặc suy gan mạn tính
Các vấn đề về giấc ngủ
Một nghiên cứu trên tạp chí Clinical Sleep Medicine đã phát hiện ra rằng những nam giới mắc chứng ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ (obstructive sleep apnea) nhưng không béo phì có nồng độ testosterone thấp hơn bình thường. Điều này làm giảm ham muốn và hiệu suất tình dục.
Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học phát hiện ra rằng gần một phần ba số nam giới bị chứng ngưng thở khi ngủ nghiêm trọng có nồng độ testosterone thấp.
Theo một nghiên cứu gần đây ở những nam giới trẻ và khỏe mạnh, nồng độ testosterone đã giảm từ 10 đến 15% sau một tuần chỉ ngủ khoảng 5 tiếng mỗi đêm thay vì 7 – 8 tiếng như bình thường.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng tác động của việc ngủ ít đối với nồng độ testosterone đặc biệt rõ rệt trong khoảng thời gian từ 2 giờ chiều đến 10 giờ tối của ngày hôm sau.
Sự lão hóa
Nồng độ testosterone – hormone quyết định đến ham muốn tình dục thường ở mức cao nhất khi nam giới ở độ tuổi vị thành niên. Sau đó, nồng độ hormone này sẽ giảm dần.
Do vậy mà khi về già, nam giới sẽ mất nhiều thời gian hơn để trở nên kích thích, cương cứng, đạt cực khoái và xuất tinh. Ngoài ra, mức độ cương cứng sẽ không còn được như trước và thời gian duy trì trạng thái cương cứng cũng không được lâu.
Tuy nhiên, hiện nay đã có nhiều loại thuốc để điều trị vấn đề này.
Căng thẳng
Ham muốn tình dục bị ảnh hưởng nhiều bởi yếu tố tâm lý. Ví thế nên nếu đang bị phân tâm bởi các vấn đề khác hoặc đang trong thời gian chịu nhiều căng thẳng thì ham muốn thường sẽ giảm. Nguyên nhân là do căng thẳng làm thay đổi sự cân bằng hormone. Bên cạnh đó, động mạch cũng thu hẹp lại trong thời gian phải chịu căng thẳng. Điều này làm hạn chế lưu lượng máu đến cơ quan sinh dục và có khả năng gây ra rối loạn chức năng cương dương.
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng căng thẳng có ảnh hưởng trực tiếp đến các vấn đề tình dục ở cả nam và nữ và làm tăng nguy cơ rối loạn tình dục.
Căng thẳng là điều khó tránh khỏi trong cuộc sống. Các vấn đề trục trặc trong mối quan hệ, lo lắng về tiền bạc, công việc, học tập hay lịch trình làm việc bận rộn đều có thể ảnh hưởng lớn đến ham muốn tình dục.
Do đó, cần có các biện pháp kiểm soát căng thẳng, chẳng hạn như các bài tập thở, tập thể dục, ngồi thiền hay thậm chí nói chuyện với chuyên gia trị liệu để duy trì trạng thái tinh thần khỏe mạnh và đảm bảo chức năng tình dục bình thường.
Theo một nghiên cứu, những nam giới mới được chẩn đoán rối loạn cương dương và trải qua liệu trình điều trị căng thẳng kéo dài 8 tuần đã có sự cải thiện đáng kể về chức năng cương dương.
Thiếu tự tin về bản thân
Sự tự ti về bản thân có thể ảnh hưởng đến cả sức khỏe tinh thần, cảm xúc và hành vi của một người.
Nếu bạn cảm thấy rằng bản thân mình kém hấp dẫn thì điều này sẽ dẫn đến tâm lý lảng tránh việc quan hệ tình dục.
Sự tự ti còn có thể gây lo lắng về hiệu suất tình dục và dẫn đến các vấn đề về rối loạn cương dương cũng như là làm giảm ham muốn.
Theo thời gian, sự tự ti còn có thể gây nên các vấn đề về tâm lý nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như trầm cảm, lo âu và lạm dụng rượu bia, chất kích thích mà tất cả đều là những yếu tố gây suy giảm ham muốn tình dục.
Tập thể dục quá ít hoặc quá nhiều
Tập luyện thể dục có lợi ích rất lớn cho sức khỏe cũng như là chức năng tình dục. Tuy nhiên, tập luyện quá ít hay quá nhiều đều có thể là nguyên nhân gây giảm ham muốn tình dục ở nam giới.
Tập thể dục quá ít hay hoàn toàn không tập có thể dẫn đến nhiều vấn đề về sức khỏe ảnh hưởng đến ham muốn tình dục và chức năng cương dương.
Thói quen tập thể dục thường xuyên có thể làm giảm nguy cơ bị các bệnh mãn tính như béo phì, cao huyết áp và tiểu đường tuýp 2 – tất cả đều có liên quan đến ham muốn tình dục thấp. Ngoài ra, tập thể dục còn là một cách hiệu quả để làm giảm nồng độ cortisol vào ban đêm và giảm căng thẳng, từ đó giúp tăng ham muốn tình dục.
Tuy nhiên, việc tập thể dục quá sức lại cũng có tác động xấu đến sức khỏe tình dục. Trong một nghiên cứu, việc tập các bài tập cường độ cao liên tục trong thời gian dài gây giảm đáng kể ham muốn tình dục ở nam giới.
Lạm dụng rượu
Thói quen uống nhiều rượu cũng là nguyên nhân làm giảm sự sản sinh hormone testosterone. Việc tiêu thụ một lượng rượu lớn trong một thời gian dài sẽ làm giảm ham muốn tình dục.
Các chuyên gia khuyến cáo những người tiêu thụ nhiều hơn 3 ly đồ uống có cồn mỗi ngày nên cân nhắc giảm bớt. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh, nam giới trưởng thành chỉ nên uống tối đa 2 ly đồ uống có cồn hàng ngày. Tiêu thụ nhiều hơn mức này có thể dẫn đến suy giảm sức khỏe về lâu dài.
Sử dụng chất kích thích
Ngoài rượu, việc hút thuốc lá và sử dụng các chất kích thích như cần sa hay thuốc phiện đều là nguyên nhân làm giảm mức độ sản sinh testosterone. Điều này sẽ dẫn đến suy giảm ham muốn tình dục.
Các nghiên cứu còn chứng minh rằng hút thuốc có tác động tiêu cực đến sự sản sinh tinh trùng và khả năng di chuyển của tinh trùng sau khi vào cơ thể phụ nữ.
Ảnh hưởng của ham muốn thấp đến thể chất và tinh thần
Tình trạng suy giảm ham muốn tình dục là điều rất đáng lo ngại đối với nhiều nam giới. Ham muốn thấp sẽ dẫn đến nhiều vấn đề về cả thể chất vả tinh thần rồi những vấn đề này sẽ lại làm giảm ham muốn, từ đó tạo nên một vòng luẩn quẩn. Một trong những vấn đề này là rối loạn cương dương – tình trạng khó cương cứng hoặc không thể duy trì trạng thái cương cứng đủ lâu khi hoạt động tình dục.
Rối loạn cương dương sẽ khiến nam giới cảm thấy lo lắng, áp lực về tình dục. Điều này sẽ tạo tâm lý căng thẳng, giảm hiệu suất tình dục, dẫn đến việc né tránh và gây ra nhiều vấn đề trục trặc trong mối quan hệ.
Phương pháp điều trị
Việc điều trị vấn đề suy giảm ham muốn tình dục sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể.
Nếu ham muốn thấp là do vấn đề sức khỏe tiềm ẩn thì sẽ cần đi khám và điều trị. Nếu là do tác dụng phụ của thuốc thì cần đến gặp bác sĩ để điều chỉnh lại đơn thuốc. Nếu ham muốn thấp là do nguyên nhân tâm lý thì cần đến gặp chuyên gia trị liệu để được tư vấn khắc phục.
Bạn cũng có thể tự thực hiện các biện pháp để tăng cường ham muốn như:
- Duy trì một lối sống lành mạnh
- Ngủ đủ giấc
- Có biện pháp hạn chế căng thẳng
- Có chế độ ăn uống lành mạnh
Giảm ham muốn – khi nào cần quan tâm?
Thi thoảng bị giảm ham muốn là điều bình thường. Vậy khi nào thì tình trạng này là vấn đề đáng lo ngại?
Không có định nghĩa cụ thể nào về ham muốn thấp cả mà điều này sẽ tùy thuộc vào từng người, có nghĩa là phải so sánh với mức ham muốn bình thường của người đó. Tuy nhiên, khi cảm thấy hứng thú của bản thân đối với hoạt động tình dục đột nhiên giảm đi và kéo dài trong một vài tuần mà không cải thiện thì nên đến gặp bác sĩ nhằm xác định tình trạng này có phải do một vấn đề tiềm ẩn về sinh lý hoặc tâm lý gây ra hay không và có hướng khắc phục thích hợp.