Cứ 100.000 phụ nữ Việt thì 20 ca mắc ung thư cổ tử cung, trong đó 11 ca tử vong. Đã đến lúc chị em cần hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc khám tầm soát ung thư cổ tử cung để bảo vệ sức khoẻ cho chính mình.
Bạn đang đọc: Khám tầm soát ung thư cổ tử cung và những điều cần biết
1. Giải nghĩa khái niệm Khám tầm soát ung thư cổ tử cung
1.1 Ung thư cổ tử cung là gì?
Ung thư cổ tử cung (UTCTC) được hình thành khi các tế bào cổ tử cung bất thường phát triển, các khối u hình thành và nhân lên theo cấp số, dần dần xâm lấn các khu vực xung quanh. Nguyên nhân chính gây bệnh là do Virus HPV truyền qua đường tình dục. Ngoài ra, ảnh hưởng hệ thống miễn dịch hay chế độ sinh hoạt, tuổi tác, kế hoạch sinh nở cũng là tác nhân gây nên căn bệnh quái ác này.
1.2. Khám tầm soát ung thư cổ tử cung
Theo số liệu thống kê của GLOBOCAN năm 2018, Việt Nam ghi nhận khoảng 4.200 ca mắc ung thư cổ tử cung, trong số đó hơn 2.400 ca tử vong. Không những vậy, căn bệnh này đang dần có dấu hiệu “trẻ hóa” và trở nên nguy hiểm chỉ sau ung thư vú. Tuy nhiên, tỷ lệ chữa khỏi ở giai đoạn đầu lên tới 80% nếu được tầm soát phát hiện sớm và chữa trị kịp thời.
Khám tầm soát ung thư cổ tử cung là phương pháp tốt nhất giúp phát hiện những bất thường, dấu hiệu tiền ung thư, hoặc ung thư giai đoạn sớm, trước khi bệnh gây ra các triệu chứng và cơ hội điều trị thành công cao. Chị em phụ nữ nên đi khám phụ khoa định kỳ và làm xét nghiệm sàng lọc ung thư cổ tử cung theo chỉ định của bác sỹ, cùng với đó, việc tiêm phòng vắc-xin cũng là cách phòng tránh và phát hiện sớm nhất bệnh ung thư cổ tử cung.
2. 04 lý do nên tầm soát ung thư cổ tử cung
Khám tầm soát ung thư góp phần giúp phụ nữ làm chủ cuộc sống
Đa số các chị em còn chủ quan với việc tầm soát ung thư cổ tử cung do không nhận thấy mức độ cấp thiết và không nắm rõ những lý do sau:
2.1. Tỉ lệ mắc ung thư cổ tử cung đặc biệt cao
- Theo WHO, tới năm 2030, số ca tử vong do ung thư cổ tử cung gây ra trên toàn thế giới sẽ lên tới 443.000 ca
- Phụ nữ đã sinh nở nhiều lần có nguy cơ mắc bệnh cao gấp đôi các phụ nữ khác
2.2. Ung thư cổ tử cung có quá trình phát triển âm thầm, dấu hiệu không rõ ràng
Ở giai đoạn đầu, ung thư cổ tử cung không thể hiện rõ ràng các triệu chứng nên chị em không thể cảm nhận bằng cách thông thường. Để các tế bào cổ tử cung biến đổi thành tế bào ung thư sẽ mất từ 3-7 năm, nhưng lại chỉ tốn rất ít thời gian cho quá trình di căn và lan rộng. Việc sàng lọc ung thư giúp chẩn đoán mức độ phát triển của tế bào ngay từ thời điểm khởi phát.
2.3. Tiết kiệm chi phí
Chi phí tầm soát ung thư cổ tử cung thấp hơn rất nhiều so với chi phí, thời gian điều trị bệnh lâu dài khi phát hiện muộn.
2.4. Người mắc Ung thư cổ tử cung có tỷ lệ sống trên 5 năm giảm mạnh theo từng giai đoạn
- Giai đoạn phát hiện tiền ung thư: 92%
- Giai đoạn 1 – Tế bào ung thư lan tại những mô xung quanh: 80-90%
- Giai đoạn 2 – Khối u lây lan đến ⅓ âm đạo: 50-60%
- Giai đoạn 3 – Khối u di căn tới vùng lân cận: 25-30%
- Giai đoạn 4 – Ung thư di căn xa: Dưới 10%
Do vậy, việc thăm khám và phát hiện sớm ung thư cổ tử cung là vô cùng cần thiết trong cuộc đời mỗi phụ nữ. Khám tầm soát ung thư giúp chị em làm chủ cuộc sống của mình.
3. Phương pháp khám tầm soát ung thư cổ tử cung
Như đã đề cập ở trên, tầm soát ung thư cổ tử cung gồm nhiều xét nghiệm, phân tích chuyên môn khác nhau, có thể kể đến:
3.1. Xét nghiệm PAP- Smear
Bác sĩ thực hiện lấy mẫu tế bào từ bề mặt cổ tử cung, nhuộm màu, soi tươi và phân tích dưới mặt kính hiển vi để kiểm tra tính bình thường của tế bào, hay bất thường nếu có dấu hiệu biến đổi. Đây là bước quan trọng đầu tiên trong quy trình thăm khám – tầm soát ung thư cổ tử cung.
Tìm hiểu thêm: Răng 8 mọc lệch – “Quả bom nổ chậm” cần được xử lý sớm
Khám tầm soát ung thư cổ tử cung bằng xét nghiệm Pap
3.2. Xét nghiệm HPV
Đây là xét nghiệm nhằm kiểm tra sự hiện diện của các chủng virus HPV trong cơ thể, đặc biệt là chủng 16 và chủng 18 (chiếm 70% nguy cơ gây ung thư). Xét nghiệm này cho kết quả chính xác cao, giảm tỷ lệ âm tính giả do phương pháp PAP- Smear gây nên.
3.3. Siêu âm ổ bụng tổng quát cơ bản
Thăm dò và phát hiện một số bệnh lý các tạng trong ổ bụng (Tử cung, buồng trứng)
3.4. Siêu âm tử cung buồng trứng qua đường âm đạo
Nhằm phát hiện những bất thường trong phần phụ tử cung. Đây được coi là một trong những kỹ thuật siêu âm mang lại hiệu quả nhanh, chính xác, giúp các bác sĩ sản phụ khoa có những bằng chứng thuyết phục cho việc đưa ra quyết định chẩn đoán và điều trị bệnh.
4. Đối tượng nào cần khám tầm soát ung thư cổ tử cung?
Bắt đầu từ khoảng 21 tuổi, chị em đã có thể tiến hành tầm soát ung thư cổ tử cung, cụ thể:
- Từ 21 – 29 tuổi: Thực hiện xét nghiệm Pap 1-2 năm/lần hoặc theo chỉ định riêng của bác sĩ.
- Từ 30 – 64 tuổi: Nên thực hiện cả xét nghiệm Pap- Smear và HPV 5 năm/lần
- Trên 65 tuổi: Ở tuổi này, phụ nữ có thể ngưng thăm khám – tầm soát ung thư cổ tử cung nếu không có tiền sử bất thường tại tế bào cổ tử cung hoặc kết quả xét nghiệm bình thường.
>>>>>Xem thêm: Mổ cấp cứu, “giải cứu” em bé không chịu ra ngoài do bất tương xứng đầu chậu
Phụ nữ sau 30 tuổi cần đề cao Khám tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ
5. Lưu ý khi tầm soát ung thư cổ tử cung
Bên cạnh chuyên môn của bác sĩ, sự hỗ trợ từ máy móc, kết quả tầm soát còn phụ thuộc bởi những chuẩn bị của chị em trước buổi khám. Có thể liệt kê một vài lưu ý như sau:
- Không tầm soát khi đang trong kỳ kinh nguyệt. Thời điểm thích hợp sàng lọc là 5 ngày trước hoặc sau khi kỳ kinh diễn ra
- Trước khi xét nghiệm tầm soát, không thụt rửa âm đạo.
- Tránh quan hệ tình dục trong vòng 2-3 ngày trước khi khám
- Không sử dụng các sản phẩm thuốc, kem bôi âm đạo,… hay có bất kỳ các tác động khác vào vùng kín
- Trường hợp phụ nữ đã cắt bỏ tử cung hay đã tiêm phòng HPV vẫn nên xét nghiệm sàng lọc.
- Chú ý lịch định kỳ thăm khám – tầm soát của bản thân
- Chọn địa chỉ khám chữa uy tín, chất lượng, đảm bảo riêng tư để chị em có tâm lý thoải mái nhất trong suốt buổi khám.
Trên đây là những tổng hợp cô đọng nhất về vấn đề Khám tầm soát ung thư cổ tử cung, phần nào giúp ích một nửa thế giới tích lũy thêm hành trang sức khỏe cho mình, để chị em mỗi ngày luôn được sống đẹp – sống khỏe!
Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
