Nuốt vướng là tình trạng khi bệnh nhân cảm thấy có vật cản trong cổ họng hoặc ngực khi ăn uống, gây khó chịu và lo lắng. Nếu nuốt vướng kéo dài và không khỏi, đó có thể là dấu hiệu của một bệnh lý nghiêm trọng và cần được chẩn đoán kịp thời để điều trị đúng cách. Trong bài viết này, cùng tìm hiểu về các nguyên nhân gây nuốt vướng mãi không khỏi cũng như phương pháp chẩn đoán hiệu quả.
1. Nuốt vướng là gì?
Nuốt vướng lâu ngày không khỏi là hiện tượng cảm thấy khó nuốt hoặc cảm giác có vật cản trong họng kéo dài, dù không có yếu tố thực thể rõ ràng như mắc dị vật. Tình trạng này có thể xuất hiện mỗi khi nuốt thức ăn, nước uống hoặc thậm chí khi nuốt nước bọt. Người bệnh thường mô tả cảm giác như có “cục gì đó” kẹt trong cổ họng, gây khó chịu hoặc cảm giác nghẹn.
Nuốt vướng mãi không khỏi có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm cả vấn đề về thần kinh, tiêu hóa hoặc tai mũi họng, nhưng thường không được chẩn đoán chính xác và điều trị đúng nguyên nhân. Cần chú ý rằng việc điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân chính gây ra triệu chứng này.
Người bệnh thường mô tả cảm giác như có “cục gì đó” kẹt trong cổ họng, gây khó chịu hoặc cảm giác nghẹn.
2. Nguyên nhân nuốt vướng
Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra triệu chứng nuốt vướng kéo dài, bao gồm:
2.1. Trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
Trào ngược dạ dày thực quản là một nguyên nhân phổ biến gây nuốt vướng lâu khỏi. Acid dạ dày trào ngược lên thực quản và họng có thể gây kích ứng và viêm, dẫn đến cảm giác nghẹn, khó nuốt. Tình trạng này thường kèm theo triệu chứng ợ nóng, đau ngực hoặc ho kéo dài.
2.2. Các rối loạn ở thực quản gây nuốt vướng mãi không khỏi
Những tổn thương hoặc bất thường tại thực quản chẳng hạn như co thắt thực quản, loét thực quản hoặc hẹp thực quản do viêm có thể gây ra triệu chứng nuốt vướng kéo dài. Các khối u hoặc polyp trong thực quản cũng có thể cản trở việc nuốt thức ăn và tạo ra cảm giác vướng nghẹn.
2.3. Rối loạn thần kinh
Các rối loạn liên quan đến thần kinh, như bệnh Parkinson, đột quỵ hoặc xơ cứng rải rác, có thể làm suy yếu hoặc mất kiểm soát cơ chế nuốt. Điều này dẫn đến việc thức ăn bị mắc lại trong thực quản hoặc hầu họng, gây cảm giác nuốt vướng liên tục.
2.4. Ung thư vùng họng và thực quản
Ung thư họng và thực quản là những nguyên nhân nghiêm trọng cần được loại trừ khi có triệu chứng nuốt vướng không khỏi. Các khối u ác tính tại vùng này có thể chèn ép lên thực quản, gây tắc nghẽn đường ăn và làm cho việc nuốt trở nên khó khăn.
2.5. Một số nguyên nhân khác
Viêm họng là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng nuốt vướng. Đây có thể là hậu quả của nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus, hoặc cũng có thể do dị ứng gây kích ứng. Khi viêm họng xảy ra, niêm mạc cổ họng bị sưng và đau, làm cản trở quá trình nuốt và khiến người bệnh cảm thấy khó chịu trong mỗi lần nuốt thức ăn hoặc nước.
Sự phát triển của các khối u lành tính hoặc ác tính ở tuyến giáp, hoặc tuyến giáp phì đại, có thể gây chèn ép vào thực quản và cổ họng, khiến bệnh nhân cảm thấy khó nuốt.
3. Tại sao gặp tình trạng nuốt vướng mãi không khỏi ?
Tình trạng nuốt vướng mãi không khỏi có thể xuất phát từ việc chẩn đoán nhầm lẫn hoặc không đầy đủ nguyên nhân gốc rễ. Các triệu chứng khó nuốt, nuốt vướng thường liên quan đến nhiều nguyên nhân khác nhau như viêm họng, trào ngược dạ dày-thực quản, rối loạn vận động thực quản hay thậm chí là các khối u. Nếu không được chẩn đoán chính xác, điều trị có thể không hiệu quả hoặc không phù hợp, khiến tình trạng kéo dài mà không cải thiện.
Chẩn đoán chính xác đóng vai trò then chốt trong việc điều trị hiệu quả tình trạng nuốt vướng lâu khỏi.
Chẩn đoán chính xác đóng vai trò then chốt trong việc điều trị hiệu quả tình trạng nuốt vướng lâu khỏi
4. Các phương pháp chẩn đoán nuốt vướng hiệu quả hiện nay
Để chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng nuốt vướng, bác sĩ sẽ thực hiện một loạt các phương pháp kiểm tra và xét nghiệm.
4.1. Nội soi thực quản dạ dày (EGD)
Nội soi thực quản dạ dày giúp bác sĩ quan sát trực tiếp tình trạng của thực quản, dạ dày và tá tràng. Phương pháp này giúp phát hiện các tổn thương, viêm loét, khối u hoặc bất thường khác trong đường tiêu hóa, từ đó xác định nguyên nhân gây nuốt vướng.
4.2. Chụp X-quang thực quản có cản quang
Chụp X-quang thực quản với chất cản quang là phương pháp hữu ích để phát hiện các hẹp hoặc tắc nghẽn trong thực quản. Bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân uống một loại thuốc cản quang, sau đó chụp X-quang để theo dõi quá trình di chuyển của thuốc trong thực quản và dạ dày.
4.3. Đo áp lực và nhu động thực quản (HRM)
HRM là phương pháp đo áp lực và hoạt động co thắt của các cơ trong thực quản. Nếu nguyên nhân gây nuốt vướng liên quan đến rối loạn nhu động thực quản, HRM sẽ giúp phát hiện những bất thường trong chức năng của thực quản.
HRM có vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán các rối loạn liên quan đến nhu động thực quản, giúp phát hiện các bệnh lý như:
– Co thắt thực quản: HRM có thể phát hiện tình trạng co thắt không bình thường của thực quản, gây cản trở quá trình nuốt.
– Bệnh lý Achalasia: Đây là rối loạn khi cơ thắt thực quản dưới không thư giãn đúng cách, gây ra tình trạng nuốt khó và nuốt vướng kéo dài. HRM giúp xác định chính xác bệnh và mức độ nghiêm trọng.
– Rối loạn vận động thực quản: HRM giúp phát hiện các rối loạn nhu động như co thắt cơ không đồng bộ hoặc mất nhu động hoàn toàn, gây khó khăn trong việc đẩy thức ăn xuống dạ dày.
HRM là một công cụ chẩn đoán tập trung vào chức năng vận động của thực quản hơn là hình ảnh cấu trúc. Điều này giúp HRM xác định những nguyên nhân tiềm ẩn mà các phương pháp hình ảnh không thể phát hiện được, như co thắt bất thường hoặc mất nhu động.
HRM có vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán các rối loạn liên quan đến nhu động thực quản
4.4. Đo pH thực quản trở kháng 24h
Chẩn đoán chính xác tình trạng nuốt vướng có thể sử dụng phương pháp đo pH thực quản 24h, đặc biệt khi nguyên nhân có liên quan đến trào ngược dạ dày-thực quản. Phương pháp này giúp ghi lại mức độ axit trong thực quản suốt 24 giờ, từ đó xác định xem trào ngược axit có phải là nguyên nhân gây ra cảm giác nuốt vướng hay không. Đo pH thực quản 24h là công cụ quan trọng giúp chẩn đoán chính xác và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, nhất là trong các trường hợp khó chẩn đoán.
Nuốt vướng mãi không khỏi là một triệu chứng không nên bỏ qua, bởi nó có thể là dấu hiệu của những bệnh lý nghiêm trọng như trào ngược dạ dày thực quản, ung thư hoặc rối loạn thần kinh. Việc chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời là yếu tố quyết định giúp bệnh nhân thoát khỏi tình trạng này và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Nếu bạn gặp phải tình trạng nuốt vướng kéo dài, hãy đến khám bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị phù hợp.
Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Nguồn bài viết: Benhvienthucuc.vn
