Phẫu thuật lấy sỏi thận qua da (tán sỏi qua da đường hầm nhỏ) là một phương pháp điều trị hiện đại giúp xử lý sỏi có kích thước lớn và phức tạp qua một vết rạch chỉ 5mm. Từ đó bác sĩ sẽ tạo đường hầm vào thận tiếp cận viên sỏi. Kỹ thuật này đòi hỏi trình độ hoàn hảo của bác sĩ cũng như trang thiết bị đồng bộ, hiện đại. Nội soi lấy sỏi qua da cho phép thay thế hoàn toàn phương pháp mổ mở truyền thống với ưu điểm: ít xâm lấn, giúp làm sạch sỏi kích thước lớn nhanh chóng, ít đau, mau phục hồi.
Bạn đang đọc: Phẫu thuật lấy sỏi thận qua da làm sạch sỏi to
1. Sỏi thận và phương pháp phẫu thuật nội soi tán sỏi thận qua da
Sỏi thận hay sạn thận là những tinh thể rắn được hình thành tại thận do các chất khoáng trong nước tiểu bị lắng đọng lâu ngày kết tinh lại. Sỏi thận hình thành âm thầm và thường không có biểu hiện rõ ràng. Chỉ khi sỏi có kích thước lớn, sự di chuyển của chúng cọ sát vào đường niệu gây viêm loét, nhiễm trùng. Lúc này những cơn đau quặn thận kèm hiện tượng sốt cao hoặc ớn lạnh xuất hiện ở người bệnh. Nguy hiểm hơn nếu sỏi nằm kẹt trong cuống đài thận sẽ gây bế tắc, làm giãn đài bể thận, thận ứ nước, thận hư. Lúc này, chỉ định bắt buộc trong điều trị là phải can thiệp ngoại khoa lấy sỏi để ngăn chặn biến chứng.
Hiện nay, với sự ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại vào trong y học, phẫu thuật ít xâm lấn trong điều trị sỏi thận ngày càng chiếm ưu thế. Phương pháp nội soi lấy sỏi thận qua da đường hầm nhỏ bằng laser là một minh chứng – xâm lấn tối thiểu, hiệu quả cao và hạn chế tối đa nguy cơ tái phát sỏi.
Phẫu thuật lấy sỏi thận qua da (tán sỏi qua da đường hầm nhỏ) giúp làm sạch sỏi to, sỏi phức tạp nhanh chóng, ít đau, không cần phải mổ mở.
Thực hiện kỹ thuật này, bác sĩ rạch (cắt) một vết rất nhỏ trên da từ 5-10mm ở vùng lưng hoặc thắt lưng để tạo đường hầm tiếp cận sỏi. Sau đó, bác sĩ sẽ đưa máy nội soi qua đường hầm để tìm chính xác vị trí viên sỏi. Dùng nguồn năng lượng laser tán vụn sỏi thành những mảnh sỏi nhỏ rồi hút chúng ra ngoài theo đường hầm.
2. Phẫu thuật nội soi lấy sỏi thận qua da được thực hiện như thế nào?
Sau khi thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng để xác định người bệnh đáp ứng đủ yêu cầu thực hiện lấy sỏi thận qua da.
- Đưa người bệnh vào phòng mổ vô khuẩn một chiều để tiến hành tán sỏi.
- Đặt người bệnh ở tư thế nằm sấp và tiến hành gây mê nội khí quản.
- Dưới sự kiểm soát của máy siêu âm, bác sĩ dùng một kim đặc biệt chọc dò qua da vùng lưng vào thận. Sử dụng bộ nong đặc biệt nong rộng đường hầm đủ để đưa máy nội soi vào trong thận để tiếp cận sỏi.
- Dùng nguồn năng lượng laser tán vụn sỏi thành nhiều mảnh nhỏ rồi hút bỏ ra ngoài theo đường hầm.
- Đặt sonde JJ từ thận xuống bàng quan để đảm bảo quá trình dẫn lưu nước tiểu. Rút ống thông sau vài ngày thùy theo tình trạng diễn tiến của bệnh.
Thời gian một ca tán sỏi trung bình khoảng 60 phút. Tuy nhiên cũng có thể kéo dài đến 2 giờ với trường hợp sỏi san hô kích thước lớn. Người bệnh nằm viện 3 ngày để theo dõi sức khỏe. Trước khi xuất viện, người bệnh được hướng dẫn chi tiết về chế độ ăn uống, sinh hoạt và hẹn lịch tái khám.
3. Đối tượng nào được chỉ định và chống chỉ định với nội soi lấy sỏi qua da?
3.1. Chỉ định:
Tán sỏi thận quan da bằng laser được thực hiện trong các trường hợp:
- Sỏi thận kích thước trên 15mm bao gồm cả sỏi san hô phức tạp.
- Sỏi thận tái phát sau mổ mở.
- Sỏi thận tán ngoài cơ thể nhiều lần nhưng thất bại.
- Người bệnh có sỏi thận kèm bệnh lý hẹp bể thận hoặc túi thừa đài thận.
- Người bệnh đã thực hiện tán sỏi bằng ống mềm nhưng sỏi bị dọng lại không tự đào thải được ra ngoài.
- Người bệnh chống chỉ định với tán sỏi thận ngoài cơ thể
Tìm hiểu thêm: Điều trị sỏi tiết niệu và những điều cần biết
Phẫu thuật lấy sỏi thận qua da hiệu quả với sỏi thận kích thước lớn và phức tạp
3.2. Chống chỉ định:
Tán sỏi thận qua da không áp dụng được trong trường hợp:
- Người bệnh rối loạn đông máu hoặc đang dùng thuốc chống đông.
- Người bệnh có nguy cơ chảy máu nặng hay có những bất thường về mạch máu trong thận.
- Người bệnh có sỏi thận trên nền thận còn ít chức năng.
- Chống chỉ định tạm thời đối với sỏi thận ở người cao huyết áp, đái tháo đường.
- Người bệnh chống chỉ định với gây mê nội khí quản.
4. Ưu điểm của phương pháp nội soi lấy sỏi thận qua da
Nội soi lấy sỏi thận qua da có nhiều ưu điểm nổi bật:
- Phẫu thuật xâm lấn tối thiểu, ít đau đớn, sẹo mổ nhỏ (dưới 5mm) nên loại bỏ được các biến chứng liên quan đến vết mổ rộng.
- Thời gian lưu viện ngắn khoảng 3 ngày. Thời gian hồi phục sức khỏe và trở lại làm việc nhanh khoảng từ 7-10 ngày.
- Ít gây tổn hại đến thận. Mổ mở với sỏi san hô có thể làm mất vĩnh viễn từ 25-30% chức năng thận do đường rạch lớn trên nhu mô thận gây ra. Nhưng với nội soi tán sỏi qua da, đường hầm vào thận nhỏ nên ảnh hưởng tới chức năng thận chỉ dưới 1%.
- Cải thiện tình trạng không lấy được hết sỏi so với mổ hở nhất là với sỏi san hô phức tạp nhờ khả năng cho phép kiểm tra toàn bộ bể thận và niệu quản.
- Giảm tối đa tình trạng nhiễm trùng sau mổ so với phương pháp mổ mở truyền thống.
- Hạn chế tối đa tỷ lệ tái phát sỏi sau phẫu thuật.
5. Diễn biến sau sau phẫu thuật nội soi lấy sỏi thận qua da
5.1. Diễn biến thông thường sau khi phẫu thuật lấy sỏi thận qua da
- Ngày thứ nhất sau tán sỏi thận qua da, người bệnh có thể đi lại trong phòng và ăn nhẹ.
- Ngày thứ 2, người bệnh được rút các ống dẫn lưu thận, niệu quản và bàng quang.
- Ngày thứ 3 chụp X-quang kiểm tra và làm thủ tục xuất viện.
- Một tuần sau tán sỏi, người bệnh có thể hồi phục sức khỏe để trở lại sinh hoạt và làm việc như bình thường.
- Sau một tháng, người bệnh tái khám theo quy định để đảm bảo sỏi thận đã được loại bỏ hoàn toàn.
>>>>>Xem thêm: Cảnh báo dấu hiệu của sỏi bàng quang người bệnh cần biết
Người bệnh sớm trở lại sinh hoạt và làm việc sau khi phẫu thuật lấy sỏi thận qua da
5.2. Những biến chứng có thể xảy ra sau phẫu thuật lấy sỏi thận qua da
- Chảy máu trong và sau mổ tuy giảm hơn rất nhiều so với mổ mở nhưng vẫn là biến chứng có thể gặp
- Tổn thương động- tĩnh mạch thận: bác sĩ chỉ định điều trị khắc phục theo từng trường hợp cụ thể.
- Tổn thương đại tràng có thể xảy ra đối với người bệnh có tiền sử mổ trước đây hoặc người có thành bụng nhão.
- Sót sỏi sau nội soi lấy sỏi thận qua da (rất hiếm gặp).
- Nhìn chung, những biến chứng nặng cần can thiệp ngoại khoa sau tán sỏi thận qua da chiếm tỷ lệ thấp dưới 2.5%.
6. Những lưu ý quan trong sau nội soi lấy sỏi thận qua da.
Sau khi thực hiện nội soi lấy sỏi thận qua da, người bệnh cần đặc biệt lưu ý:
- Thông báo ngay cho bác sĩ nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường sau tán sỏi (chảy máu dai dẳng hoặc rò rỉ nước tiểu ở vị trí phẫu thuật; nước tiểu lẫn máu tươi; đau và sốt cao) để có hướng can thiệp sớm.
- Tạo thói quen uống 2-3 lít nước hàng ngày để hạn chế tối đa nguy cơ tái phát sỏi.
- Từ 6-12 tháng sau phẫu thuật, người bệnh nên đến bệnh viện kiểm tra để phát hiện sớm tình trạng sỏi tái phát nếu có.
- Trong trường hợp sỏi thận là hậu quả của một bệnh lý toàn thân khác, người bệnh phải tiếp tục phát hiện và điều trị theo nguyên nhân.
Phẫu thuật lấy sỏi thận qua da được xem là cuộc cách mạng trong điều trị sỏi thận kích thước lớn và phức tạp: an toàn, xâm lấn tối thiểu, hiệu quả cao. Tuy nhiên đây là một kỹ thuật phức tạp, chỉ có thể thực hiện tại các bệnh viện lớn có đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm với hệ thống máy tán sỏi hiện đại để hỗ trợ tối đa cho việc chẩn đoán và điều trị bệnh. Do đó người bệnh cần thăm khám và tìm hiểu kỹ càng để có lựa chọn tốt nhất cho sức khỏe chính mình.
Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
