Trong thế kỷ 21, khi y học không ngừng tiến bộ, việc tiêm chủng đã trở thành một trong những biện pháp hiệu quả nhất để kiểm soát sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Tại Việt Nam, chính phủ đã triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng từ những năm 1980, nhằm cung cấp miễn phí các loại vắc-xin thiết yếu cho người dân. Chương trình này không chỉ giúp giảm gánh nặng tài chính cho các gia đình mà còn đóng góp đáng kể vào việc nâng cao sức đề kháng cho cả cộng đồng. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về những vắc-xin được tiêm miễn phí tại Việt Nam, đồng thời phân tích tầm quan trọng của chương trình tiêm chủng quốc gia đối với sức khỏe cộng đồng, đọc ngay bạn nhé.
Bạn đang đọc: Tổng hợp những vắc-xin được tiêm miễn phí tại Việt Nam
1. Cơ bản về chương trình tiêm chủng mở rộng tại Việt Nam
Được triển khai từ năm 1981, mục tiêu của chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR) tại Việt Nam là cung cấp miễn phí các loại vắc-xin cơ bản cho trẻ em và phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Theo thời gian, chương trình đã không ngừng mở rộng và cải tiến, bao gồm nhiều loại vắc-xin hơn và phục vụ các nhóm đối tượng đa dạng hơn. Hiện nay, TCMR đã trở thành một trong những chương trình y tế công cộng quan trọng nhất của Việt Nam, góp phần đáng kể vào việc giảm tỷ lệ mắc và tử vong do các bệnh truyền nhiễm có thể phòng ngừa bằng vắc-xin.
2. Các loại vắc-xin được tiêm miễn phí trong chương trình TCMR
2.1. Vắc-xin đơn giá phòng bệnh truyền nhiễm viêm gan B
Vắc-xin viêm gan B được đưa vào chương trình TCMR từ năm 1997. Hiện nay, vắc-xin này được tiêm miễn phí cho trẻ sơ sinh trong vòng 24 giờ đầu sau sinh, sau đó tiêm nhắc lại theo lịch tiêm chủng quốc gia. Việc tiêm vắc-xin phòng viêm gan B rộng rãi đã giúp giảm đáng kể tỷ lệ mắc viêm gan B mạn tính và các biến chứng nguy hiểm như xơ gan, ung thư gan trong cộng đồng.
Vắc-xin viêm gan B được đưa vào chương trình TCMR từ năm 1997.
2.2. Vắc-xin lao (BCG) là một trong những vắc-xin được tiêm miễn phí tại Việt Nam
Vắc-xin BCG là một trong những vắc-xin đầu tiên được đưa vào chương trình TCMR tại Việt Nam. Được tiêm cho trẻ sơ sinh trong vòng 1 tháng đầu sau sinh, vắc-xin BCG giúp phòng ngừa các thể lao nặng ở trẻ nhỏ, đặc biệt là lao màng não và lao đa tiêu. Việc tiêm vắc-xin BCG miễn phí đã góp phần quan trọng trong kiểm soát lao tại Việt Nam, một quốc gia từng có tỷ lệ mắc lao cao trong khu vực.
2.3. Vắc-xin kết hợp phòng bệnh truyền nhiễm bạch hầu – ho gà – uốn ván (DPT)
Vắc-xin DPT là một vắc-xin kết hợp, bảo vệ trẻ em khỏi ba bệnh nguy hiểm: Bạch hầu, ho gà và uốn ván. Được đưa vào chương trình TCMR từ sớm, vắc-xin DPT đã góp phần làm giảm đáng kể tỷ lệ mắc và tử vong do các bệnh này ở trẻ em Việt Nam. Hiện nay, vắc-xin DPT vẫn được tiêm miễn phí cho trẻ em theo lịch tiêm chủng quốc gia.
2.4. Vắc-xin đơn giá phòng bệnh truyền nhiễm uốn ván
Vắc-xin đơn giá uốn ván là một phần quan trọng của chương trình TCMR tại Việt Nam, đặc biệt là đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản cần được tiêm ít nhất 2 mũi vắc-xin này, cách nhau ít nhất 1 tháng, trước khi mang thai hoặc trong 3 tháng đầu của thai kỳ. Đối với những người chưa được tiêm đủ, chương trình cung cấp thêm các mũi tiêm bổ sung để đảm bảo miễn dịch lâu dài.
2.5. Một trong những vắc-xin được tiêm miễn phí tại Việt Nam là vắc-xin đơn giá bại liệt (OPV/IPV)
Vắc-xin bại liệt là một thành tựu quan trọng trong lĩnh vực y tế công cộng toàn cầu. Tại Việt Nam, vắc-xin này được đưa vào chương trình TCMR từ những năm 1980 và đã góp phần to lớn trong việc loại trừ bại liệt tại đất nước. Hiện nay, trẻ em Việt Nam vẫn được tiêm miễn phí vắc-xin bại liệt theo lịch tiêm chủng quốc gia để duy trì tình trạng không có ca bại liệt mới.
2.6. Vắc-xin đơn giá phòng bệnh truyền nhiễm sởi (MVVac)
Vắc-xin MVVac do Việt Nam sản xuất, được đưa vào chương trình TCMR từ năm 2007. Phát triển bởi Trung tâm Nghiên cứu Sản xuất Vắc xin và Sinh phẩm Y tế (POLYVAC), vắc-xin này đã chứng minh được tính an toàn và hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh sởi ở trẻ em. Việc sử dụng vắc-xin sản xuất trong nước này không chỉ giúp Việt Nam chủ động nguồn cung vắc-xin mà còn góp phần to lớn vào mục tiêu kiểm soát và loại trừ bệnh sởi tại Việt Nam.
Tìm hiểu thêm: Tiêm vacxin phòng cúm mùa và các câu hỏi thường gặp
Vắc-xin MVVac đã chứng minh được tính an toàn và hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh sởi ở trẻ em.
2.7. Vắc-xin kết hợp phòng bệnh truyền nhiễm sởi – rubella (MRVac)
Vắc-xin MRVac là sản phẩm kết hợp phòng ngừa sởi và rubella, được Việt Nam nghiên cứu và sản xuất thành công. Đây là một bước tiến quan trọng, giúp tăng hiệu quả bảo vệ trẻ em khỏi hai bệnh truyền nhiễm nguy hiểm chỉ với một mũi tiêm. Việc đưa vắc-xin này vào sử dụng rộng rãi không chỉ góp phần kiểm soát dịch bệnh mà còn thể hiện năng lực khoa học và công nghệ của ngành y tế Việt Nam trong lĩnh vực sản xuất vắc-xin.
2.8. Vắc-xin 5 trong 1 (DPT-VGB-Hib)
Vắc-xin 5 trong 1 (DPT-VGB-Hib) bảo vệ người tiêm khỏi năm bệnh nguy hiểm: Bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và Hib. Việc sử dụng vắc-xin 5 trong 1 giúp giảm số lần tiêm chủng cho trẻ, đồng thời tăng tỷ lệ bao phủ vắc-xin và hiệu quả bảo vệ. Kể từ khi được đưa vào chương trình tiêm chủng quốc gia, vắc-xin này đã góp phần đáng kể vào việc giảm tỷ lệ mắc và tử vong do các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở trẻ em Việt Nam.
2.9. Vắc-xin phòng bệnh truyền nhiễm viêm não Nhật Bản
Viêm não Nhật Bản là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có thể gây tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề. Việc đưa vắc-xin viêm não Nhật Bản vào chương trình TCMR đã giúp giảm đáng kể số ca mắc, đặc biệt là ở các tỉnh thành có nguy cơ cao. Hiện nay, vắc-xin này được tiêm miễn phí cho trẻ em tại nhiều địa phương trên cả nước.
Ngoài ra, ở một số khu vực có nguy cơ cao, người dân cũng được tiêm miễn phí vắc-xin phòng các bệnh truyền nhiễm tả, thương hàn.
3. Tầm quan trọng của chương trình tiêm chủng đối với Việt Nam
3.1. Giảm gánh nặng bệnh tật và tử vong cho người dân
Đóng góp của chương trình tiêm chủng mở rộng trong việc giảm tỷ lệ mắc và tử vong do các bệnh truyền nhiễm có thể phòng ngừa bằng vắc-xin là vô cùng to lớn. Theo số liệu của Bộ Y tế, tỷ lệ mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như bạch hầu, uốn ván sơ sinh, bại liệt đã giảm đáng kể kể từ khi triển khai chương trình TCMR.
>>>>>Xem thêm: Các triệu chứng thường gặp sau khi tiêm vaccine
Đóng góp của chương trình TMCR trong việc giảm tỷ lệ mắc và tử vong do các bệnh truyền nhiễm là vô cùng to lớn.
3.2. Giảm gánh nặng kinh tế cho mỗi gia đình và toàn xã hội
Việc cung cấp vắc-xin miễn phí giúp giảm gánh nặng tài chính cho các gia đình, đặc biệt là những gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Chương trình TCMR đảm bảo tất cả trẻ em, bất kể điều kiện kinh tế, đều có cơ hội được tiêm phòng đầy đủ. Ngoài ra, việc phòng ngừa bệnh tật thông qua tiêm chủng cũng giúp giảm chi phí điều trị và chăm sóc y tế cho cả cá nhân và hệ thống y tế quốc gia.
3.3. Tăng cường miễn dịch cộng đồng
Tiêm chủng miễn phí không chỉ bảo vệ cá nhân được tiêm mà còn góp phần tạo ra miễn dịch cộng đồng. Khi đủ số lượng người trong cộng đồng được tiêm phòng, sự lây lan của các bệnh truyền nhiễm sẽ bị hạn chế, từ đó bảo vệ cả những người không thể tiêm vắc-xin vì lý do sức khỏe hoặc tuổi tác.
4. Thách thức và hướng phát triển trong tương lai của chương trình TCMR
Mặc dù đã đạt được nhiều thành tựu, chương trình TCMR tại Việt Nam vẫn phải đối mặt với một số thách thức. Việc duy trì tỷ lệ bao phủ tiêm chủng cao, đặc biệt là ở các vùng sâu vùng xa, vẫn là một nhiệm vụ khó khăn. Ngoài ra, việc đảm bảo nguồn cung vắc-xin ổn định và chất lượng cũng là một thách thức cần được quan tâm.
Trong tương lai, Việt Nam dự kiến sẽ tiếp tục mở rộng danh mục vắc-xin được tiêm miễn phí, bao gồm các loại vắc-xin mới và hiện đại hơn. Đồng thời, việc nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của tiêm chủng và đấu tranh với các thông tin sai lệch về vắc-xin cũng là những nhiệm vụ cần được chú trọng.
Phía trên là những vắc-xin được tiêm miễn phí trong chương trình TCMR tại Việt Nam. Chương trình TCMR tại Việt Nam đã và đang đóng vai trò quan trọng trong bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Với danh mục các loại vắc-xin được tiêm miễn phí ngày càng mở rộng, Việt Nam đang từng bước tiến gần hơn đến mục tiêu bao phủ tiêm chủng toàn dân. Tuy nhiên, để duy trì và nâng cao hiệu quả của chương trình, cần có sự nỗ lực và hợp tác của cả hệ thống y tế và cộng đồng. Mỗi người dân cần nâng cao ý thức về tầm quan trọng của tiêm chủng, chủ động tham gia các chương trình tiêm phòng và chia sẻ thông tin chính xác về vắc-xin trong cộng đồng. Chỉ khi cả xã hội cùng chung tay, chúng ta mới có thể xây dựng một hàng rào miễn dịch vững chắc, bảo vệ sức khỏe cho mọi người dân Việt Nam.
Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
