Khi trẻ dậy thì sớm, phụ huynh thường khá băn khoăn, lo lắng nhưng lại chủ quan, dễ bỏ qua khoogn cho bé đi thăm khám. Việc phát triển các đặc tính về sinh dục sớm (dậy thì sớm) có thể là biểu hiện của các bệnh nguy hiểm về não, thận mà mẹ không biết.
Trẻ dậy thì sớm là như thế nào?
Bé gái: Phát triển ngực trước 8 tuổi. Có kinh trước 9,5 tuổi. Xuất hiện lông mu, lông nách, tăng kích thước bộ phận sinh dục, tăng trưởng nhanh về chiều cao. (Bình thường độ tuổi dậy thì ở bé gái là từ 8-13 tuổi).
Bé trai: Tăng kích thước của tinh hoàn và dương vật trước 9 tuổi. Xuất hiện lông mu, lông nách, khàn tiếng, tăng trưởng nhanh về chiều cao. (Bình thường độ tuổi dậy thì ở bé trai là từ 9-14 tuổi).
Nguy hiểm gì khi trẻ dậy thì sớm?
Ảnh hưởng chiều cao của trẻ
Dậy thì sớm khiến trẻ phát triển xương sớm, lúc đầu bé có vẻ cao hơn so với các bạn cùng tuổi nhưng chiều cao lúc trưởng thành sẽ bị hạn chế.
Gây ảnh hưởng tâm lý
Trẻ dậy thì sớm có cảm giác lo lắng, mặc cảm về sự phát triển cơ thể của mình so với các bạn cùng lứa tuổi. Các hành vi của bé có thể thay đổi, tăng nguy cơ lạm dụng quan hệ tình dục, mang thai ở tuổi vị thành niên. Gây hoang mang, lo lắng cho gia đình.
Có thể mắc các bệnh nguy hiểm
Đây là điều mà các bậc phụ huynh ít nghĩ đến khi trẻ dậy thì sớm. Dậy thì ở trẻ em có hai loại là dậy thì giả và dậy thì thật.
Dậy thì giả, trẻ sẽ có các biểu hiện bên ngoài giống như đang dậy thì thật. Ở bé gái thì ngực phát triển to, có lông vùng kín nhưng tử cung lại không phát triển, không rụng trứng và không có kinh. Ở bé trai thì mọc lông bộ phận sinh dục, tinh hoàn phát triển nhưng không sản xất được tinh trùng.
Có nhiều nguyên nhân gây tình trạng dậy thì giả ở trẻ em như bé mắc phải các bệnh về não: u não, viêm não … Chúng gây tác động từ não xuống các vùng tiết ra hooc-môn kích thích sự phát triển của các bộ phận sinh dục như buồng trứng, tinh hoàn.
Ngoài ra các bệnh lý ở thận, thượng thận cũng tiết ra các hooc-môn nên cũng có thể sinh ra biểu hiện dậy thì sớm.
Phụ huynh nên làm gì khi trẻ dậy thì sớm?
Tuyệt đối ba mẹ đừng chủ quan cho rằng đây chỉ là phát triển sinh lý bình thường. Nếu trẻ có biểu hiện dậy nên đưa bé đi khám để biết được nguyên nhân. Nếu là dậy thì giả cần xem xét các bệnh lý về não, thận như u não, u thượng thận để có biện pháp chữa trị ngay.
Nếu dậy thì sớm thật, điều này thường ảnh hưởng nhiều đến tâm lý của bé và các bậc phụ huynh, nên cần có sự hướng dẫn và dạy dỗ để trẻ hiểu rõ.
Ngoài ra, khi dậy thì sớm sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của cơ thể bé vì có thể hooc-môn tăng trưởng sản xuất không kịp, làm trẻ bị lùn do các đầu xương đã đóng kín sớm. Nếu con được thăm khám sớm sẽ có các loại thuốc can thiệp giúp làm giảm quá trình dậy thì để trẻ lớn đạt mức.
Tuyệt đối, phụ huynh không được tự ý sử dụng các loại thuốc ức chế sự phát triển bộ phận sinh dục khi thấy trẻ có biểu hiện dậy thì sớm. Vì điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển cả về thể chất và khả năng sinh sản của con sau này. Hãy đưa bé đi thăm khám với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị tốt nhất.
Chẩn đoán và điều trị Trẻ dậy thì sớm
Bác sĩ có thể làm thêm các xét nghiệm máu đánh giá tình trạng dậy thì và chụp xquang kiểm tra tuổi xương, siêm âm bụng và chụp MRI não tìm nguyên nhân.
Điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân:
Dậy thì giả (do khối ): tùy thuộc vào loại u mà bác sĩ đưa ra điều trị cụ thể
Dậy thì thật: có thể sử dụng thuốc làm giảm sự bài tiết gonadotropins ở tuyến yên, giúp giảm tiết hormone sinh dục. Trẻ sẽ được tiêm thuốc mỗi tháng hoặc 3 tháng một lần đến khoảng 10 -11 tuổi ở nữ và 11-12 tuổi ở nam.
Phòng ngừa dậy thì sớm ở trẻ em bằng cách nào?
Hiện nay vẫn chưa chứng minh được mối liên quan giữa việc ăn uống một loại thức ăn nhất định nào đó có liên quan đến dậy thì sớm.
Tuy nhiên, có mối liên quan giữa béo phì và dậy thì sớm. Những trẻ thừa cân béo phì có nhiều nguy cơ dẫn đến dậy thì sớm hơn. Cha mẹ nên khuyến khích trẻ vận động và chế độ ăn uống phù hợp để tránh tình trạng béo phì.
Không nên dùng các loại thực phẩm hay các thuốc có chứa hormon sinh dục cho trẻ lâu dài. Nếu sử dụng phải cần phải hỏi ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.
Chuyên khoa Nhi Thu Cúc quy tụ đội ngũ bác sĩ giỏi, giàu kinh nghiệm, thăm khám và điều trị nhiều bệnh lý cho trẻ trong đó có dậy thì sớm. Với hệ thống xét nghiệm đạt tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189:2012, nội soi, chẩn đoán hình ảnh tân tiến sẽ chẩn đoán và phát hiện sớm để từ đó có biện pháp can thiệp và điều trị tốt nhất cho bé.
Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Nguồn bài viết: Benhvienthucuc.vn
