Viêm tai thanh dịch là bệnh thường gặp nhiều ở trẻ em, là tình trạng xuất hiện dịch nhầy vô khuẩn trong hòm tai, bệnh kéo dài dẫn tới dính màng nhĩ và bị điếc. Nếu không phát hiện và điều trị sớm viêm tai thanh dịch ở trẻ sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm.
Bạn đang đọc: Viêm tai thanh dịch ở trẻ và những điều cần biết
1. Bệnh viêm tai thanh dịch và những thông tin cơ bản
1.1. Viêm tai thanh dich ở trẻ là gì?
Viêm tai thanh dịch là một tình trạng mà dịch nhầy vô khuẩn ứ đọng một cách mạn tính bên trong tai. Tai giữa là một khoang không khí được phân chia bởi màng nhĩ và kết nối với họng qua ống Eustachius thông qua mũi. Ống Eustachius giúp cân bằng áp suất giữa không khí xung quanh và trong tai giữa, cũng như đảm nhận vai trò tiết chất nhầy. Khi ống Eustachius bị tắc nghẽn, dịch không thể thoát ra ngoài và có thể tích tụ bên trong tai giữa.
Khi bị viêm tai thanh dịch, trẻ sẽ có biểu hiện ù tai, đau nhức, nghe kém…
Viêm tai giữa do dịch tích tụ thường thấy ở trẻ em từ 6 tháng đến 3 tuổi, nhưng cũng có thể xảy ra ở trẻ em đang đi học. Bệnh thường tự khỏi sau khoảng 1 hoặc 2 tháng. Tuy nhiên, trong điều kiện thời tiết lạnh kéo dài như ở một số vùng địa lý, dịch có thể tích tụ trong tai mà không thể thoát ra được, gây ra tình trạng tạm thời suy giảm thính lực. Triệu chứng của viêm tai giữa do dịch tích tụ thường diễn biến êm đềm và không có biểu hiện cấp tính, dẫn đến việc thường bị bỏ qua.
1.2. Nguyên nhân gây ra viêm tai giữa thanh dịch ở trẻ là gì?
Bệnh viêm tai giữa do dịch tích tụ ở giai đoạn ban đầu thường không có triệu chứng rõ ràng, dẫn đến sự khó nhận biết của cha mẹ. Ngay cả bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng cũng có thể bỏ sót chẩn đoán bệnh này, vì khi kiểm tra tai bằng đèn, kết quả thường bình thường. Chỉ khi bệnh trở nên nặng hơn, có thể thấy sự hiện diện của bóng khí trong màng nhĩ hoặc dấu hiệu có nước trong hòm nhĩ. Giai đoạn nhiễm trùng nặng mới là lúc màng nhĩ bắt đầu sưng đỏ.
Nếu không được điều trị đúng và kịp thời, viêm tai giữa do dịch tích tụ sẽ tiến triển thành viêm tai giữa tái phát với mủ tích tụ. Sau đó nếu vẫn không điều trị, có thể gây ra biến chứng như thủng màng nhĩ và thậm chí suy giảm chức năng thính lực, gây trở ngại đáng kể đối với quá trình phát triển ngôn ngữ và ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ của trẻ.
Có một số nguyên nhân gây bít tắc ống Eustachius, bao gồm:
– Cảm lạnh: Gây nghẹt mũi, họng và ống Eustachius.
– Viêm mũi xoang mạn tính hoặc cấp tính: Gây viêm và tắc nghẽn ống Eustachius.
– Dị dạng bẩm sinh: Bất thường trong cấu trúc của ống Eustachius từ khi sinh ra.
– Phát triển chưa đầy đủ của ống Eustachius: Thường gặp ở trẻ nhỏ khi hệ thống này chưa hoàn thiện.
Tìm hiểu thêm: Bệnh viêm phế quản co thắt ở trẻ em và những điều cần biết
Trẻ cần đi khám bác sĩ để xác định nguyên nhân và mức độ viêm tai thanh dịch
Mặc dù bất kỳ trẻ em nào cũng có thể mắc phải viêm tai giữa do dịch tích tụ, nhưng nhóm trẻ có nguy cơ cao hơn bao gồm:
– Những trẻ bị lạnh hoặc dị ứng: Dẫn đến việc tăng nguy cơ viêm tai và tắc nghẽn ống Eustachius.
– Tiếp xúc với khói thuốc lá trong môi trường gia đình.
– Trẻ đã từng có tiền sử viêm tai.
– Trẻ có hở hàm ếch hoặc các dị dạng khác trong cấu trúc xương mặt.
1.3. Dấu hiệu nhận biết viêm tai thanh dịch ở trẻ
Thông thường, bệnh có biểu hiện lâm sàng nghèo nàn, trẻ có cảm giác ù tai, đầy nặng tai, nghe tiếng vang trong đầu, tiếng vang trong tai kèm theo nghe kém. Trẻ em cảm nhận về các triệu chứng này không rõ. Nhiều khi do trẻ không nghe rõ nên học kém, gọi hỏi không trả lời. Giảm thính lực trong giai đoạn trẻ học nói còn ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ ở trẻ.
Ngoài các triệu chứng ở tai, bệnh nhân còn có các biểu hiện khác như ngạt mũi, chảy mũi, hắt hơi.
2. Làm thế nào để chẩn đoán bệnh?
Khi thấy trẻ có những dấu hiệu viêm tai thanh dịch, cha mẹ nên đưa bé tới trực tiếp các cơ sở y tế có chuyên khoa Tai mũi họng để được thăm khám.
Bác sĩ sẽ tiến hành khám nội soi tai mũi họng để thấy:
Màng nhĩ dầy, mờ đục, có khi màng nhĩ màu vàng hoặc ánh vàng, có khi có mức dịch sau màng nhĩ, màng nhĩ có thể phồng do ứ dịch hoặc lõm do xơ dính, màng nhĩ hạn chế hoặc không di động khi tạo áp lực lên màng nhĩ.
Khám mũi họng sẽ thấy các nguyên nhân như VA quá phát, viêm amidan, khối u vòm mũi họng, khe mũi nhiều mủ hoặc dịch nhầy, polyp mũi, dị hình vách ngăn mũi,
Các xét nghiệm chuyên khoa như đo thính lực, đo nhĩ lượng sẽ xác định tình trạng hòm tai.
Bệnh viêm tai thanh dịch ở trẻ thường diễn tiến kéo dài nếu không được điều trị, màng nhĩ co lõm, dính tạo thành túi co kéo, tình trạng nghe kém ngày càng tăng. Túi co kéo của màng nhĩ là điều kiện gây nên viêm tai giữa nguy hiểm, dễ gây biến chứng nội sọ như viêm màng não, áp xe não.
3. Điều trị viêm tai thanh dịch ở trẻ như thế nào?
Điều trị chủ yếu là nội khoa, có khi phải kết hợp điều trị nội khoa với ngoại khoa. Mục đích của điều trị là tạo lại sự hoạt động bình thường của vòi nhĩ, giảm dần tình trạng tiết dịch của niêm mạc hòm tai.
>>>>>Xem thêm: Hiểu đúng về dị ứng ở trẻ em để xử trí đúng cách
Thu Cúc TCI có bác sĩ chuyên khoa giỏi sẽ giúp điều trị hiệu quả bệnh cho trẻ
Điều trị nội khoa, cần dùng kháng sinh chống nhiễm khuẩn mũi họng, corticoid, kháng histamin và thuốc tan, loãng dịch nhày.
Điều trị ngoại khoa: chích rạch màng nhĩ khi hòm tai ứ dịch, màng nhĩ căng phồng hoặc đặt ống thông khí hòm nhĩ khi màng nhĩ lõm, dính.
Cha mẹ cần tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị của bác sĩ chuyên khoa Tai mũi họng và đưa trẻ tái khám định kỳ theo đúng lịch hẹn. Đồng thời chú ý vệ sinh tai cho trẻ sạch sẽ, tránh để nước bẩn vào tai. Bổ sung dinh dưỡng hàng ngày nhằm tăng cường sức đề kháng cho trẻ.
4. Bệnh viêm tai giữa thanh dịch có thể phòng tránh như thế nào?
Viêm tai giữa do dịch tích tụ là một biến chứng thường xảy ra sau khi trẻ đã trải qua một đợt nhiễm trùng đường hô hấp trên hoặc mắc viêm mũi xoang mạn tính. Để phòng ngừa bệnh này ở trẻ, các bậc phụ huynh cần chú ý những điều sau:
– Điều trị nghiêm túc khi trẻ bị viêm mũi họng: Điều này giúp tránh biến chứng viêm tai (đặc biệt đối với những trẻ đã có tiền căn viêm mũi xoang mạn tính).
– Duy trì vệ sinh khu vực mũi và họng của trẻ.
– Giữ ấm cổ cho trẻ, đặc biệt vào mùa lạnh.
– Tránh cho trẻ tắm vào ban đêm.
– Khi sử dụng quạt ngủ, không để luồng gió thổi trực tiếp vào mặt trẻ.
– Đảm bảo máy lạnh duy trì nhiệt độ phòng từ 26 – 28 độ C, tránh lạnh quá mức, vì điều này có thể gây viêm họng và viêm phế quản.
Cha mẹ có thể tham khảo các biện pháp trên để giúp giảm nguy cơ mắc viêm tai thanh ở con mình.
Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
