Có nhiều phương pháp khắc phục các triệu chứng khó chịu của teo âm đạo, một số phương pháp trong đó có thể tự thực hiện được tại nhà. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng kéo dài hoặc ngày càng trở nên nặng hơn thì nên đi khám.
Các phương pháp tự nhiên để điều trị teo âm đạo tự nhiên
Nội dung chính của bài viết
- Có thể khắc phục các triệu chứng teo âm đạo tại nhà bằng một số biện pháp tự nhiên và thay đổi đơn giản trong thói quen sống.
- Tuy nhiên, trước khi dùng bất cứ loại thảo dược, viên uống bổ sung hoặc thuốc không kê đơn nào thì cần tham khảo ý kiến bác sĩ.
- Tốt nhất, khi bước vào thời kỳ mãn kinh và gặp những triệu chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống thì nên đi khám để bác sĩ tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.
Nhận biết dấu hiệu teo âm đạo
Teo âm đạo, hay còn được gọi là hội chứng niệu dục thời kỳ mãn kinh (genitourinary syndrome of menopause – GSM) xảy ra do sự suy giảm nồng độ estrogen trong cơ thể. Vì thế nên đây là vấn đề thường gặp ở phụ nữ sau mãn kinh.
Teo âm đạo hay GMS có một số dấu hiệu như:
- Nóng rát hoặc ngứa ngáy âm đạo
- Khí hư thay đổi bất thường
- Thường xuyên buồn tiểu gấp
- Nóng rát khi đi tiểu
- Thường xuyên bị nhiễm trùng đường tiết niệu
- Tiểu không tự chủ (tiểu són)
- Đau đớn khi quan hệ tình dục
- Chảy máu sau quan hệ
- Ống âm đạo ngắn lại và thắt chặt hơn
Theo ước tính, có khoảng một nửa số phụ nữ sau mãn kinh bị teo âm đạo. Tuy nhiên, tỷ lệ thực tế có thể còn cao hơn thế vì nhiều phụ nữ gặp phải vấn đề này mà không biết và không đi khám để điều trị.
Có nhiều phương pháp khắc phục các triệu chứng khó chịu của teo âm đạo, một số phương pháp trong đó có thể tự thực hiện được tại nhà. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng kéo dài hoặc ngày càng trở nên nặng hơn thì nên đi khám.
Biện pháp khắc phục tự nhiên
Có thể khắc phục triệu chứng teo âm đạo nhẹ bằng các phương pháp đơn giản. Dưới đây là một số biện pháp tự nhiên và biện pháp có thể tự thực hiện tại nhà để giảm bớt cảm giác khó chịu.
Dùng thảo dược và viên uống bổ sung
Một nghiên cứu vào năm 2014 đã đánh giá hiệu quả của dầu hắc mai biển (buckthorn oil) và so sánh với liệu pháp estrogen truyền thống. Loại dầu này rất giàu axit béo thiết yếu. Trong nghiên cứu, những người dùng dầu hắc mai biển đã nhận thấy độ đàn hồi và độ ẩm của âm đạo có sự cải thiện. Tuy nhiên, vào cuối nghiên cứu, một số người tham gia đã gặp phải hiện tượng đau khớp và đau dạ dày. Hiện vẫn chưa rõ liệu đây là tác dụng phụ của dầu hắc mai biển hay là do vấn đề đã có từ trước.
Các loại vitamin và viên uống bổ sung khác cũng có tác dụng cải thiện triệu chứng teo âm đạo còn có:
- Vitamin E
- Vitamin A
- Beta carotene
- Vitamin B
- Axit béo omega-3
Chế độ ăn
Cân nặng và chỉ số khối cơ thể khỏe mạnh cũng giúp làm giảm những triệu chứng của hội chứng niệu dục thời kỳ mãn kinh. Tuy nhiên, nếu thừa cân, béo phì thì nên giảm cân từ từ bằng cách kết hợp chế độ ăn kiêng khoa học và tập thể dục đều đặn. Giảm cân quá nhanh ngược lại sẽ gây hại thêm cho cơ thể.
Có thể bổ sung thêm các loại thực phẩm có chứa estrogen thực vật hay phytoestrogen, chẳng hạn như các sản phẩm làm từ đậu nành hoặc hạt lanh. Một nghiên cứu đã cho thấy hiệu quả giảm khô âm đạo của việc bổ sung estrogen thực vật. Ngoài ra, nên uống nhiều nước và cố gắng hạn chế tiêu thụ caffeine, đồ uống có cồn một cách tối đa.
Tập thể dục
Thói quen tập thể dục đều đặn giúp làm tăng sự lưu thông máu và cân bằng nồng độ hormone trong cơ thể. Nếu trước đây không hay vận động thì ban đầu có thể chọn những bài tập nhẹ nhàng, ví dụ như đi bộ. Cố gắng tập 30 phút mỗi ngày và 5 ngày mỗi tuần rồi sau đó tăng dần cường độ và thời lượng nhưng không nên tập quá nặng. Cũng như giảm cân, tập thể dục quá sức có thể góp phần làm cho tình trạng khô âm đạo trở nên nặng hơn.
Vệ sinh vùng kín
Không nên thụt rửa và tránh sử dụng bất kỳ sản phẩm nào có chứa nước hoa và hóa chất gây kích ứng cho vùng kín. Những sản phẩm này có thể làm khô âm đạo và làm cho các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn. Nên chọn những sản phẩm vệ sinh dịu nhẹ và có tác dụng cân bằng độ pH.
Phương pháp điều trị thông thường
Khi đã thử những biện pháp nêu trên mà các triệu chứng vẫn không cải thiện thì có thể cần điều trị bằng liệu pháp estrogen tại chỗ, có thể là dạng viên đặt, vòng âm đạo hoặc dạng kem bôi. Vì được đưa trực tiếp vào âm đạo nên sẽ làm giảm được nguy cơ lượng estrogen thừa ảnh hưởng tiêu cực đến các bộ phận khác của cơ thể, chẳng hạn như ngực.
Liệu pháp estrogen tại chỗ có thể làm giảm khô, kích ứng và đau rát khi quan hệ tình dục, đồng thời còn có thể làm giảm các triệu chứng mãn kinh khác, chẳng hạn như bốc hỏa, đổ mồ hôi về đêm và khó ngủ. Phương pháp này thường cho hiệu quả sau từ 4 đến 6 tuần.
Một lựa chọn khác là estrogen đường uống nhưng khi uống thì hormone sẽ ảnh hưởng đến tất cả các bộ phận của cơ thể nên sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro, tác dụng phụ hơn.
Khi nào cần đi khám?
Nếu các triệu chứng niệu dục thời kỳ mãn kinh tiếp diễn trong thời gian dài thì cần đi khám bác sĩ. Đi khám ngay nếu gặp phải các biểu hiện bất thường ở âm đạo như chảy máu, khí hư ra nhiều hoặc đau đớn khi quan hệ tình dục.
Cần nói rõ cho bác sĩ nếu có tiền sử mắc các bệnh hoặc từng trải qua các thủ thuật làm giảm sự sản xuất estrogen trong cơ thể, ví dụ như:
- Phẫu thuật cắt bỏ cả hai buồng trứng
- Xạ trị hoặc hóa trị để điều trị ung thư
- Liệu pháp hormone để điều trị ung thư vú
Nếu như không được điều trị thì teo âm đạo có thể dẫn đến nhiều vấn đề nghiêm trọng hơn. Những phụ nữ bị teo âm đạo sẽ dễ bị viêm âm đạo do sự mất cân bằng độ pH. Teo âm đạo còn làm tăng nguy cơ xảy ra các vấn đề về tiết niệu, chẳng hạn như nhiễm trùng đường tiết niệu (nhiễm trùng tiểu) hoặc tiểu són. Những bệnh này có triệu chứng là đi tiều nhiều và buồn tiểu gấp, đau đớn khi đi tiểu. Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng, xét nghiệm nước tiểu và kiểm tra độ pH của âm đạo để chẩn đoán vấn đề.
Cách ngăn ngừa teo âm đạo
Hoạt động tình dục thường xuyên là một trong những biện pháp tốt nhất để ngăn ngừa teo âm đạo. Điều này giúp làm tăng lưu thông máu đến âm đạo và giữ cho mô luôn khỏe mạnh.
Ngoài ra, cũng có thể thử sử dụng các loại kem dưỡng ẩm âm đạo đều đặn để làm chậm tốc độ khô, teo âm đạo và dùng gel bôi trơn để làm giảm các triệu chứng đau rát khi quan hệ tình dục. Dành thêm nhiều thời gian kích thích trước khi thâm nhập sẽ giúp cơ thể tạo ra nhiều dịch bôi trơn tự nhiên hơn, từ đó giảm bớt tình trạng khô và đau rát.
Nếu hút thuốc lá thì cần bỏ ngay. Hút thuốc là một trong những yếu tố chính làm tăng nguy cơ teo âm đạo.
