Cong vẹo cột sống là căn bệnh phổ biến hiện nay. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ góp phần ngăn chặn và giảm thiểu những biến chứng nguy hại.
Vì sao trẻ em hay bị vẹo cột sống?
Tình trạng cong vẹo cột sống thường được phát hiện ở tuổi dậy thì, bởi đây là giai đoạn cột sống của trẻ biến dạng rất nhanh. Theo ước tính, có từ 2 – 3% trẻ trong độ tuổi này có thể bị cong vẹo cột sống. Tuy nhiên, không ít trẻ đến cơ sở y tế chuyên khoa khám rất muộn vì sự chủ quan từ cha mẹ.
Có 3 nhóm nguyên nhân gây bệnh vẹo cột sống ở trẻ em:
- Nhóm 1: Tự phát, không có nguyên nhân rõ ràng, thường xuất hiện khi trẻ bắt đầu bước vào giai đoạn dậy thì
- Nhóm 2: Trẻ mắc các dị tật bẩm sinh của cột sống như tật nửa thân đốt sống, dính đốt sống… gây nên vẹo cột sống
- Nhóm 3: Tư thế như ngồi học không đúng, mang vác quá nặng, hoặc kích thước bàn ghế học không phù hợp với lứa tuổi, do bệnh còi xương, suy dinh dưỡng, chấn thương do tai nạn…
Dấu hiệu nhận biết trẻ bị cong vẹo cột sống
Cha mẹ có thể khám sàng lọc cho con em mình bằng những kỹ thuật đơn giản và dễ thực hiện. Cho trẻ cởi bớt quần áo, làm sao phần thân và hai chân để hở, tháo bỏ giày dép, đứng thẳng, hai gót chân chụm vào nhau. Người khám quan sát hai bờ vai, hai mỏm xương bả vai, mào chậu. Trong trường hợp bị vẹo cột sống, người khám có thể nhìn thấy những bất thường như:
- Vai cao vai thấp, hai vai dốc không đều;
- Xương bả vai nhô ra, bên cao bên thấp, khoảng cách từ 2 mỏm xương bả vai đến gai đốt sống không bằng nhau;
- Hai mào chậu không cân đối, bên thấp bên cao. Trường hợp này có thể do chân dài chân ngắn, dẫn đến lệch trọng tâm cơ thể và vẹo cột sống do tư thế;
- Cho trẻ cúi xuống, người khám dùng ngón tay miết dọc theo các gai đốt sống hoặc dùng bút, thỏi son đánh dấu các gai đốt sống. Sau đó cho trẻ đứng thẳng, quan sát các điểm đánh dấu.
- Trong trường hợp bị vẹo cột sống, các đốt sống ít nhiều bị xoay vặn làm cho các gai đốt sống bị lệch, các điểm đánh dấu không nằm trên một đường thẳng, mà bị lệch sang phải hoặc sang trái.
Nếu bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào bất thường hoặc có bất kỳ lo ngại nào về vóc dáng của trẻ, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ chuyên khoa, như bác sĩ chỉnh hình. Họ có kinh nghiệm và kiến thức cần thiết để chẩn đoán và đề xuất kế hoạch điều trị nếu cần.
Phòng ngừa cong vẹo cột sống cho trẻ
Phòng ngừa vẹo cột sống ở trẻ em là một phần quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương và cột sống của trẻ. Dưới đây là một số cách bạn có thể thực hiện để giảm nguy cơ vẹo cột sống cho trẻ:
Theo dõi sự phát triển: Theo dõi sự phát triển vóc dáng của trẻ thường xuyên. Nếu bạn phát hiện bất kỳ biểu hiện nghi ngờ nào về sự không cân đối hoặc bất thường trong vóc dáng của trẻ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Tạo môi trường vận động: Khuyến khích trẻ vận động thường xuyên. Hoạt động vận động có lợi cho sự phát triển xương và cột sống. Hãy thúc đẩy trẻ tham gia vào các hoạt động như tập thể dục, thể thao, và hoạt động ngoại trời.
Thực hiện tư thế đúng cách: Hãy giúp trẻ nắm vững tư thế đứng và ngồi đúng cách. Đặc biệt là khi trẻ ngồi học, hãy đảm bảo rằng họ ngồi thẳng và có đủ hỗ trợ lưng.
Chọn nội y và quần áo phù hợp: Quần áo và nội y nên thoải mái, không quá chật hoặc quá rộng. Sử dụng giày dép có độ dẻo, thoải mái và hỗ trợ tốt cho chân.
Chăm sóc về tư thế khi ngủ: Hãy đảm bảo rằng trẻ ngủ trên một chiếc giường thoải mái, có độ cứng vừa phải. Sử dụng gối đúng kích thước và giữ cho cơ thể trẻ được thẳng khi ngủ.
Dinh dưỡng cân đối: Đảm bảo rằng trẻ được cung cấp đủ canxi, vitamin D và các chất dinh dưỡng quan trọng khác cho sự phát triển xương khoẻ mạnh.
Theo dõi tư thế khi mang sách và túi đeo: Nếu trẻ cần mang sách hoặc túi đeo, hãy đảm bảo rằng chúng không quá nặng và trẻ mang chúng đối xứng, tránh tạo áp lực không cần thiết lên cột sống.
Thường xuyên kiểm tra y tế: Đưa trẻ đến các cuộc kiểm tra sức khỏe thường xuyên để đảm bảo sự phát triển và tình trạng xương cột sống của họ.
Nhớ rằng, việc phòng ngừa vẹo cột sống cần sự chăm sóc và quan tâm liên tục từ phía bố mẹ hoặc người chăm sóc. Nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào về phát triển vóc dáng của trẻ, hãy thảo luận với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và hỗ trợ thích hợp.
