Polyp đại tràng là một tổn thương có dạng khối u có xuất phát từ niêm mạc của đại tràng. Chúng thường có hình dạng nhỏ, dẹp, dựng lên từ bề mặt niêm mạc và có thể gắn liền hoặc dùng cuống (cổ) kết nối với niêm mạc đại tràng. Vậy những yếu tố nguy cơ nào gây bệnh polyp đại tràng?
Những yếu tố nguy cơ gây bệnh của Polyp đại tràng
Có một số yếu tố nguy cơ được xác định liên quan đến sự phát triển của polyp đại tràng. Dưới đây là những yếu tố nguy cơ phổ biến:
- Tuổi: Nguy cơ polyp đại tràng tăng theo tuổi. Những người trên 50 tuổi có nguy cơ cao hơn so với nhóm tuổi trẻ hơn.
- Lịch sử gia đình: Có người thân trong gia đình (cha, mẹ, anh chị em) đã từng bị polyp đại tràng hay ung thư đại tràng tăng nguy cơ cho cá nhân đó.
- Bệnh lý đại tràng trước đó: Nếu bạn đã từng bị polyp đại tràng hoặc bất kỳ bệnh lý đại tràng nào khác trong quá khứ, nguy cơ tái phát polyp đại tràng sẽ tăng.
- Bệnh lý viêm đại tràng: Một số bệnh viêm đại tràng như viêm đại tràng không cổ trướng (ulcerative colitis) và bệnh Crohn có thể tăng nguy cơ polyp đại tràng.
- Tiền sử ung thư khác: Nếu bạn đã từng mắc ung thư ở các vùng khác trong cơ thể, nguy cơ polyp đại tràng cũng có thể tăng.
- Thói quen ăn uống: Chế độ ăn uống giàu chất béo, ít chất xơ, thiếu rau quả và giàu thịt đỏ có thể tăng nguy cơ polyp đại tràng.
- Tiến sĩ hóa đại tràng: Tiến sĩ hóa đại tràng là một quá trình tăng tốc phát triển các tế bào bất thường trong niêm mạc đại tràng. Nếu có tiến sĩ hóa đại tràng, nguy cơ polyp đại tràng cũng tăng.
- Thuốc lá và tiêu thụ cồn: Hút thuốc lá và tiêu thụ cồn có thể tăng nguy cơ polyp đại tràng.
- Béo phì: Béo phì được liên kết với nguy cơ cao hơn polyp đại tràng.
Điều quan trọng là hiểu rằng những yếu tố này chỉ tăng nguy cơ polyp đại tràng và không đồng nghĩa với việc bạn chắc chắn sẽ bị polyp đại tràng. Tuy nhiên, nếu bạn có yếu tố nguy cơ, nên thảo luận với bác sĩ để được tư vấn về việc thực hiện kiểm tra và theo dõi polyp đại tràng.
Triệu chứng của Polyp đại tràng
Polyp đại tràng thường không gây ra triệu chứng và thường được phát hiện trong quá trình nội soi đại tràng hoặc xét nghiệm tế bào niêm mạc đại tràng. Tuy nhiên, một số polyp đại tràng lớn hoặc nổi trên bề mặt niêm mạc có thể gây ra một số biểu hiện và triệu chứng.
Một trong những biểu hiện phổ biến nhất của polyp đại tràng là chảy máu đại tràng. Điều này có thể dẫn đến xuất hiện máu trong phân, thường là màu đỏ tươi hoặc màu đen.
Polyp đại tràng có thể gây ra thay đổi về tình trạng phân, bao gồm táo bón, tiêu chảy hoặc sự thay đổi trong tần suất và đặc tính phân. Một số polyp đại tràng lớn hoặc có cuống (cổ) dài có thể gây ra đau hoặc khó chịu trong vùng hạ bụng.
Polyp đại tràng cũng có thể gây ra các triệu chứng tiêu hóa như buồn nôn, ói mửa, khó tiêu, và khó tiêu hóa. Ngoài ra, những người có polyp đại tràng có thể cảm thấy không thoải mái hoặc có cảm giác chằng chịt trong khu vực hậu môn hoặc dạ dày.
Rất quan trọng để nhớ rằng các triệu chứng trên có thể xuất hiện trong nhiều bệnh lý đại tràng khác nhau. Nếu bạn trải qua bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến đại tràng hoặc có nguy cơ polyp đại tràng, hãy thảo luận với bác sĩ để được đánh giá và chẩn đoán chính xác.
Lời khuyên của bác sĩ cho người mắc Polyp đại tràng
Nếu bạn được chẩn đoán mắc polyp đại tràng, có một số bước mà bạn nên thực hiện:
- Thảo luận với bác sĩ: Hãy thảo luận với bác sĩ của bạn về kết quả xét nghiệm và chẩn đoán polyp đại tràng. Bác sĩ sẽ giải thích tình trạng của bạn và đưa ra các tùy chọn điều trị phù hợp.
- Lịch khám định kỳ: Bác sĩ sẽ đề xuất lịch khám định kỳ để theo dõi và kiểm tra lại polyp đại tràng. Thường, sau khi loại bỏ polyp, bác sĩ sẽ yêu cầu khám tái để đảm bảo rằng không có polyp tái phát hoặc phát triển mới.
- Thực hiện xem lại polyp đại tràng: Nếu polyp đại tràng được loại bỏ, bác sĩ có thể yêu cầu xem lại polyp dưới kính hiển vi để xác định tính chất của nó và đảm bảo rằng không có tế bào ác tính.
- Thay đổi lối sống: Một phần quan trọng trong quản lý polyp đại tràng là thay đổi lối sống. Điều này bao gồm ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, giàu chất xơ, và giảm tiêu thụ chất béo và thức ăn chế biến. Hãy đảm bảo bạn duy trì một lối sống khỏe mạnh với việc tập thể dục đều đặn và tránh hút thuốc lá.
- Theo dõi triệu chứng: Theo dõi các triệu chứng và biểu hiện mới. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào đáng ngờ, như chảy máu đại tràng, thay đổi tiền phân, hoặc triệu chứng không bình thường khác, hãy báo cho bác sĩ ngay lập tức.
- Tuân thủ chỉ định của bác sĩ: Tuân thủ hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ về thuốc, xét nghiệm, và bất kỳ quy trình điều trị nào. Hãy đảm bảo bạn thực hiện đầy đủ lịch khám và kiểm tra theo yêu cầu của bác sĩ.
Nhớ rằng mỗi trường hợp polyp đại tràng có thể đòi hỏi quy trình và quản lý riêng. Hãy thảo luận và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo chăm sóc tốt nhất cho tình trạng của bạn.
