Một số loại thực phẩm và đồ uống có thể làm thay đổi mùi nước tiểu. Ví dụ, nước tiểu có thể sẽ có mùi hơi khó chịu sau khi ăn măng tây.
Tại sao nước tiểu có mùi lạ sau khi ăn măng tây?
Thủ phạm gây ra điều này là axit asparagusic – một hợp chất lưu huỳnh có tự nhiên trong măng tây.
Tuy nhiên, không phải ai cũng gặp phải hiện tượng này khi ăn măng tây. Một số người không nhận thấy bất cứ sự thay đổi nào trong nước tiểu sau khi ăn măng tây.
Bài viết dưới đây sẽ giải thích lý do tại sao ăn măng tây khiến nước tiểu có mùi lạ và tại sao chỉ có một số người gặp hiện tượng này.
Axit asparagusic là gì?
Axit asparagusic là một hợp chất chứa lưu huỳnh có trong măng tây. Hợp chất này không có trong bất cứ loại thực phẩm nào khác.
Axit asparagusic hoàn toàn không độc hại nhưng lại tạo ra mùi lưu huỳnh (mùi như trứng ung hay bắp cải thối).
Do đó, các nhà khoa học tin rằng axit asparagusic có thể là thủ phạm khiến nước tiểu có mùi khó chịu sau khi ăn măng tây.
Tóm tắt: Măng tây có chứa axit asparagusic – một hợp chất không độc hại, có chứa lưu huỳnh. Do đó ăn măng tây có thể khiến nước tiểu có mùi lạ.
Măng tây ảnh hưởng đến mùi nước tiểu như thế nào?
Quá trình chuyển hóa axit asparagusic trong cơ thể sẽ tạo ra một số sản phẩm phụ chứa lưu huỳnh rất dễ bay hơi. Những sản phẩm phụ này được bài tiết vào nước tiểu và khi đi tiểu, các hợp chất này bay hơi gần như ngay lập tức. Đó là lý do tại sao chúng ta ngửi thấy mùi lạ khi đi tiểu sau khi ăn măng tây.
Mặc dù các nhà khoa học chưa thể xác định chính xác liệu mùi lạ trong nước tiểu là do một hợp chất nào đó hay do hỗn hợp của nhiều chất khác nhau nhưng một hợp chất có tên là methanethiol được đề cập rấy nhiều trong các tài liệu nghiên cứu.
Methanethiol, hay còn được gọi là methyl mercaptan, là một hợp chất có mùi nồng khó chịu. Đây chính là hợp chất tạo nên mùi thối của phân và hơi thở hôi. Methanethiol cũng là chất gây mùi phổ biến nhất được tìm thấy trong nước tiểu sau khi ăn măng tây.
Mùi nước tiểu kéo dài bao lâu sau khi ăn măng tây?
Một số người nhận thấy mùi lạ trong nước tiểu ngay từ 15 – 30 phút sau khi ăn măng tây và theo các nghiên cứu, một nửa lượng axit asparagusic tiêu thụ sẽ được cơ thể hấp thụ trong vòng 25 phút.
Do tốc độ hấp thụ nhanh như vậy nên mùi nước tiểu thường thay đổi khá nhanh sau khi ăn măng tây. Mùi nước tiểu có thể kéo dài vài giờ.
Một nghiên cứu được thực hiện trên 87 người ăn 3 – 9 nhánh măng tây cho thấy thời gian bán thải của mùi măng tây là 4 – 5 giờ.
Thời gian bán thải của một chất là khoảng thời gian mà nồng độ chất đó trong cơ thể giảm một nửa. Thời gian bán thải của mùi măng tây được ước tính là 4 – 5 giờ, có nghĩa là phải mất 8 – 10 giờ để mùi măng tây biến mất hoàn toàn.
Tuy nhiên, một nghiên cứu khác được thực hiện trên 139 người cũng ăn 3 – 9 nhánh măng tây lại cho thấy thời gian bán thải của mùi măng tây là 7 giờ, nghĩa là mùi nước tiểu có thể kéo dài tới 14 giờ.
Nói chung, mùi nước tiểu sẽ kéo dài khá lâu sau khi ăn măng tây.
Tóm tắt: Quá trình cơ thể chuyển hóa axit asparagusic sẽ tạo ra nhiều hợp chất gốc lưu huỳnh khiến nước tiểu có mùi khó chịu và hiện tượng này có thể kéo dài từ 8 – 14 giờ.
Có phải ai ăn măng tây cũng bị mùi nước tiểu bất thường không?
Không phải ai cũng gặp hiện tượng nước tiểu có mùi khó chịu sau khi ăn măng tây. Một số giả thuyết đã được đưa ra để giải thích cho điều này.
Theo một giả thuyết, chỉ một số người có khả năng tạo ra các hợp chất lưu huỳnh gây mùi và do đó chỉ những người này mới thấy mùi lạ trong nước tiểu sau khi ăn măng tây.
Giả thuyết này cũng chỉ ra rằng cơ thể sẽ không sản xuất ra các hợp chất lưu huỳnh nếu như bị thiếu loại enzyme giúp chuyển hóa axit asparagusic và do đó không thể tạo ra các sản phẩm phụ có mùi. (1)
Ví dụ, một nghiên cứu nhỏ trên 38 người trưởng thành đã xác định có khoảng 8% người tham gia không tạo ra mùi lưu huỳnh trong nước tiểu hoặc mùi chỉ rất nhẹ và không phát hiện ra.
Một giả thuyết khác lại cho rằng tất cả mọi người đều tạo ra các sản phẩm phụ gây mùi lạ trong nước tiểu sau khi ăn măng tây nhưng một số người không thể phát hiện hoặc nhận biết mùi này. (2)
Trong những trường hợp này, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy một đột biến gen làm thay đổi một hoặc nhiều thụ thể khứu giác vốn phản ứng với mùi măng tây. Những người mang đột biến gen này không ngửi thấy mùi lưu huỳnh trong nước tiểu sau khi ăn măng tây.
Trên thực tế, nghiên cứu chỉ ra rằng một phần lớn dân số không thể ngửi thấy mùi măng tây.
Một nghiên cứu được thực hiện trên 6.909 người trưởng thành đã nhận thấy rằng 58% nam giới và 62% phụ nữ không ngửi được mùi măng tây. Điều này cho thấy rằng có rất nhiều người mang đột biến gen trên.
Tóm tắt: Không phải ai cũng nhận thấy mùi lạ trong nước tiểu sau khi ăn măng tây và các nhà nghiên cứu tin rằng đó là do một số người không tạo ra các chất gây mùi hoặc không thể ngửi thấy mùi.
Kết luận
Quá trình chuyển hóa axit asparagusic trong măng tây tạo ra nhiều sản phẩm phụ chứa lưu huỳnh khiến nước tiểu có mùi khó chịu.
Mùi có thể xuất hiện sau khi ăn 15 phút và kéo dài đến 14 giờ.
Tuy nhiên, không phải ai cũng gặp hiện tượng này do cơ thể không tạo ra chất gây mùi hoặc do mang đột biến gen làm thay đổi khứu giác.
