Ung thư bàng quang giai đoạn cuối còn được là ung thư bàng quang di căn, có nghĩa là ung thư đã lan ra khỏi bàng quang đến các cơ quan khác. Việc điều trị ung thư giai đoạn cuối rất khó khăn. Bài viết dưới đây là những thông tin cơ bản về ung thư bàng quang giai đoạn cuối, gồm có các triệu chứng, những lựa chọn điều trị hiện có, biến chứng và tiên lượng của người bệnh.
Triệu chứng và điều trị ung thư bàng quang giai đoạn cuối
Tỷ lệ mắc bệnh
Theo Quỹ nghiên cứu ung thư thế giới (World Cancer Research Fund International), vào năm 2020 trên thế giới có khoảng hơn 570.000 ca mắc mới ung thư bàng quang, khiến căn bệnh này trở này bệnh ung thư có số ca mắc cao thứ 10. (1)
Hầu hết các ca bệnh ung thư bàng quang được chẩn đoán ở giai đoạn đầu, lúc này việc điều trị dễ dàng hơn rất nhiều. Khoảng một nửa số ca ung thư bàng quang được phát hiện khi ung thư mới chỉ giới hạn ở lớp bên trong của thành bàng quang.
Khoảng 1 trên 3 ca bệnh được phát hiện khi ung thư đã xâm lấn vào các lớp bên trong của thành bàng quang nhưng chưa lan ra ngoài bàng quang.
Chỉ có khoảng 4% ca bệnh được phát hiện khi ung thư đã lan ra khỏi bàng quang đến các vùng xa của cơ thể.
Triệu chứng ung thư bàng quang giai đoạn cuối
Ung thư bàng quang có nhiều dấu hiệu, triệu chứng. Một số triệu chứng của ung thư bàng quang giai đoạn cuối gồm có:
- Tiểu ra máu
- Đi tiểu nhiều lần
- Đau hoặc nóng rát khi đi tiểu
- Buồn tiểu nhưng không thể tiểu được
- Đau lưng hoặc đau vùng chậu
Ai có nguy cơ bị ung thư bàng quang?
Các yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư bàng quang gồm có:
- Hút thuốc: Khoảng một nửa số ca bệnh ung thư bàng quang được chẩn đoán là do hút thuốc.
- Lớn tuổi: Ung thư bàng quang hiếm khi xảy ra ở người dưới 40 tuổi.
- Người da trắng: Người da trắng có nguy cơ mắc ung thư bàng quang cao hơn so với các nhóm chủng tộc khác.
- Nam giới: Nam giới có tỷ lệ mắc ung thư bàng quang cao gấp 3 lần phụ nữ.
- Tiếp xúc với hóa chất: Một số loại hóa chất, ví dụ như asen và những hóa chất có trong thuốc nhuộm, cao su và sơn, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư bàng quang.
- Tiền sử gia đình: Những người có người thân ruột thịt trong gia đình bị ung thư bàng quang có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Một số bệnh di truyền cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư bàng quang.
- Viêm bàng quang mạn tính: Thường xuyên bị nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc các vấn đề khác về đường tiết niệu có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư bàng quang.
- Tiền sử điều trị ung thư: Điều trị ung thư bằng thuốc hóa trị cyclophosphamide và xạ trị có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư bàng quang.
Nếu bỏ qua các triệu chứng bệnh hoặc không điều trị kịp thời, ung thư bàng quang sẽ tiến triển sang giai đoạn cuối. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp dù đi khám ngay khi có triệu chứng nhưng bệnh đã ở giai đoạn cuối.
Tiên lượng của người bị ung thư bàng quang giai đoạn cuối
Ung thư bàng quang giai đoạn cuối có nghĩa là ung thư đã lan đến một hoặc tất cả những vị trí sau đây:
- Thành bụng
- Thành chậu
- Các bộ phận ở xa trong cơ thể
Ung thư có thể đã hoặc chưa lan đến các hạch bạch huyết gần bàng quang.
Ung thư bàng quang đã di căn đến các bộ phận khác trên cơ thể sẽ khó điều trị hơn so với các giai đoạn trước nhưng không phải là không còn cách điều trị. Tỷ lệ sống sau 5 năm tương đối của người bị ung thư bàng quang di căn xa là khoảng 5%. (2)
Điều trị ung thư bàng quang giai đoạn cuối
Mặc dù ung thư bàng quang giai đoạn cuối không thể chữa khỏi được nữa nhưng vẫn có các phương pháp điều trị dành cho giai đoạn này. Mục tiêu điều trị ung thư bàng quang giai đoạn cuối là làm chậm sự phát triển của ung thư, giúp người bệnh sống lâu hơn và giảm các triệu chứng, cải thiện chất lượng cuộc sống.
Bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật trong một số trường hợp nhưng phẫu thuật thường không phải là phương pháp điều trị tốt nhất cho ung thư bàng quang giai đoạn cuối vì lúc này không thể loại bỏ hết tế bào ung thư.
Hóa trị thường là phương pháp điều trị bước đầu nếu ung thư đã lan đến các vùng xa của cơ thể. Hai phác đồ hóa trị được sử dụng phổ biến cho bệnh ung thư bàng quang gồm có:
- gemcitabine (Gemzar) và cisplatin
- methotrexate, vinblastine, doxorubicin (Adriamycin) và cisplatin
Nếu hóa trị có thể thu nhỏ khối u đáng kể, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ hoặc một phần bàng quang.
Xạ trị cũng là một phương pháp điều trị ung thư bàng quang giai đoạn cuối. Xạ trị có thể được sử dụng một mình hoặc kết hợp với hóa trị.
Đôi khi, người bị ung thư bàng quang giai đoạn cuối cần điều trị bằng thuốc miễn dịch, ví dụ như atezolizumab hoặc pembrolizumab (Keytruda).
Rủi ro của phẫu thuật điều trị ung thư bàng quang
Sau khi phẫu thuật cắt bỏ một phần bàng quang, người bệnh sẽ đi tiểu nhiều hơn trước do bàng quang bị thu nhỏ lại.
Sau khi phẫu thuật cắt toàn bộ bàng quang, bác sĩ sẽ tiến hành thủ thuật chuyển lưu dòng tiểu nhằm tạo ra đường dẫn mới để đưa nước tiểu ra ngoài. Có nhiều loại chuyển lưu dòng tiểu, chẳng hạn như mở thông niệu quản ra da hoặc tái tạo bàng quang mới. Trong phương pháp mở thông niệu quản ra da, niệu quản được nối với một lỗ mở trên thành bụng và gắn một túi chứa bên ngoài lỗ mở. Nước tiểu sẽ chảy từ thận qua niệu quả đến lỗ mở và được chứa trong túi. Người bệnh sẽ xả nước tiểu trong túi khi túi đầy. Ca phẫu thuật cắt bỏ bàng quang tiềm ẩn một số rủi ro như vô sinh, rối loạn chức năng tình dục và mãn kinh sớm ở phụ nữ.
Tóm tắt bài viết
Ung thư bàng quang giai đoạn cuối là khi ung thư đã lan ra ngoài bàng quang đến các cơ quan khác trong cơ thể. Ở giai đoạn này, chữa khỏi bệnh là điều không thể nhưng vẫn có các lựa chọn điều trị như hóa trị, xạ trị và liệu pháp miễn dịch.
Điều quan trọng cần lưu ý là tỷ lệ sống sót chỉ là ước tính và không thể dự đoán tiên lượng thực tế. Tiên lượng của mỗi ca bệnh là khác nhau.
Các phương pháp chẩn đoán và điều trị ung thư đã có nhiều tiến bộ trong những năm gần đây, nhờ đó tiên lượng của người mắc bệnh ung thư bàng quang, bao gồm cả người bị ung thư giai đoạn cuối đã tốt hơn so với trước.
