Chiều ngày 2/2/2021, GS.TS Nguyễn Thanh Long – Bộ trưởng Bộ Y tế đã chủ trì cuộc họp trực tuyến với các địa phương có dịch, đặc biệt đối với tỉnh Quảng Ninh và Hải Dương, cuộc họp có sự tham gia của cả các trung tâm y tế tuyến huyện.
Cuộc họp có nhiều nội dung quan trọng, liên quan đến việc nhanh chóng, thần tốc dập dịch bằng cách: nêu hiện trạng, khó khăn, thuận lợi ở mỗi địa phương, đưa ra hướng giải pháp cụ thể cho từng khu vực.
Thay đổi phương thức rà soát
Trong cuộc họp trực tuyến với các điểm cầu tại các tỉnh có dịch Covid-19 mới đây, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long đã nhấn mạnh: “Các địa phương phải nhanh hơn, mạnh hơn, quyết liệt hơn. Phải song song vừa lấy mẫu, vừa khoanh vùng, vừa truy vết. Nếu không truy vết được phải thực hiện giãn cách xã hội”.
Bộ trưởng liên tục nhấn mạnh, dịch COVID-19 đang diễn ra tại nhiều địa phương hiện nay không giống trước đây, chủng mới này có khả năng lây lan nhanh hơn 70%; Thậm chí có đến 70-80% bệnh nhân không có triệu chứng của bệnh nên rất dễ bị bỏ qua, xuất hiện tâm lý chủ quan trong các công đoạn rà soát. Chính vì thế cần phải thay đổi phương thức.
Cụ thể, các địa phương phải thay đổi chiến thuật, nâng cao ý thức chống dịch thêm một bậc, dập dịch nhanh hơn gọn hơn một mức, làm sao để khống chế dịch bệnh nhanh nhất có thể.
Nâng cao năng suất xét nghiệm Covid-19
Cũng trong cuộc họp, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long lo ngại nếu số lượng F1 có ít, chỉ vài trăm ca thì có thể truy vết được nhưng nếu như số lượng F1 đạt tới con số hơn 1.000 ca thì rất khó, nếu không muốn nói là không thể truy vết được.
Đặc biệt, trong số các tỉnh đang có dịch trên cả nước, hai tỉnh Gia Lai và Bình Dương khiến Bộ trưởng vô cùng quan ngại. Để tranh dịch bệnh tiếp tục có cơ hội lan rộng, ông đã yêu cầu các tỉnh có dịch tiếp tục nâng cao năng suất xét nghiệm. Đặc biệt đối với cá trường hợp F1 cần được ưu tiên xét nghiệm trước. Bộ trưởng cũng hứa rằng Bộ Y tế sẽ hỗ trợ nhiều nhất có thể cho các địa phương.
Từ bài học kinh nghiệm dập dịch của Đà Nẵng
Giữa năm 2020, Đà Nẵng bùng phát dịch Covid -19 tuy nhiên thành phố đã dập dịch rất nhanh nhờ công suất xét nghiệm cực lớn. Các thao tác truy vết, lấy mẫu xét nghiệm nhanh, hiệu quả.
Từ đó, Bộ trưởng yêu cầu các tỉnh phải tiến hành nhanh việc rà soát lại các điểm có nguy cơ. Cấp tốc mở rộng xét nghiệm tại các khoa, phòng bệnh viện.
Những khuyến cáo của Bộ trưởng
Kết thúc bài phát biểu của mình, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long khuyến cáo mọi người hạn chế tối đa tham gia các sự kiện có đông người; chủ động cài đặt ứng dụng để phục vụ truy vết các ca có nguy cơ mắc dịch Covid-19.
Bộ trưởng cũng yêu cầu người dân chú ý đeo khẩu trang và cho biết, nguyên nhân khiến dịch bùng phát ở Hải Dương là do công nhân tại công ty Poyun (TP. Chí Linh) khi vào sản xuất không đeo khẩu trang dẫn đến tình trạng bùng phát dịch như hiện nay.
Báo cáo mới từ Giám đốc Sở y tế Gia Lai
Tại cuộc họp trực tuyến, Giám đốc Sở Y tế Gia Lai, ông Mai Xuân Hải có bài báo cáo nêu rõ: riêng ngày 2/2/2021, tỉnh đã ghi nhận thêm 7 ca mắc. Như vậy là tính đến thời điểm hiện tại, đã có 13 ca mắc tại tỉnh này chỉ trong vòng 3 ngày. Tỉnh cũng đã truy vết được 303 F1, và F2 là 634 người, lấy mẫu được 6.500 trường hợp.
Tuy nhiên, hiện nay, công suất xét nghiệm của tỉnh khá thấp, chỉ khoảng 200 mẫu/ngày, cũng may là có sự hỗ trợ thêm của Viên Vệ sinh Dịch tễ Tây Nguyên nên số mẫu lấy thêm một ngày đem đi xét nghiệm đã được tăng thêm 500 mẫu nữa.
Trước đó, do có một ca bệnh mặc Covid-19 từng đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Gia Lai khám bệnh nên tỉnh đã phong toả bệnh viện từ trưa ngày 2/2/2021, đồng thời lấy mẫu toàn bộ nhân viên y tế và bệnh nhân cũng như người nhà của bệnh nhân để đi xét nghiệm.
Gia Lai quyết tâm đẩy mạnh công suất xét nghiệm
Nhằm đáp ứng nhu cầu xét nghiệm trên diện rộng một cách nhanh chóng để sớm khoanh vùng, dập dịch hiệu quả, Sở Y tế Gia Lai báo cáo trong cuộc họp: đã tính đến phương án chuyển mẫu đến Viện Pasteur Nha Trang và Viện Sốt rét Ký sinh trùng côn trùng Quy Nhơn để nhờ họ hỗ trợ xét nghiệm.
Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long yêu cầu Gia Lai phải tính cách xét nghiệm tại chỗ. Bộ cũng sẽ hỗ trợ hết sức bằng cách điều động Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh viện trợ nhân lực, máy móc giúp Gia Lai sớm hoàn thành nhiệm vụ.
Khó khăn tại khu vực Tây Nguyên
Do Tây Nguyên có nhiều đồi núi, nhiều ca bệnh lại tập trung ở những khu vực khó tiếp cận đi lại khó khăn nên việc truy vết và điều tra dịch tễ gặp nhiều trở ngại. Hiện đội truy vết của tỉnh có 200 người, một ngày tối đa chỉ truy vết được khoảng 300 đến 400 trường hợp.
Thêm nữa, đồng bào Tây Nguyên lại có thói quen sinh hoạt chung với nhau nên cần gấp rút triển khai nhiều biện pháp để giảm lây nhiễm.
Nhiều ý kiến đóng góp hiệu quả và chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Y tế cho Gia Lai
Khi nghe Sở Y tế Gia Lai cho biết phong tỏa bệnh viện Đa khoa tỉnh, GS.TS Nguyễn Quang Tuấn (Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội) cho rằng cần xem xét kỹ hơn. Nguyên do là vì Bệnh viện Đa khoa tỉnh là nơi cứu chữa, điều trị tất cả bệnh nhân trong khu vực. Nếu đóng cửa toàn bộ sẽ là thảm hoạ. Ông cũng nhấn mạnh, chỉ nên cách ly những nhân viên tại khoa bệnh nhân đã đi qua, sau đó đóng cửa làm sạch bệnh viện và sớm mở cửa trở lại càng nhanh càng tốt.
Quan điểm của Giám độc Bệnh viện Bạch Mai được Bộ trưởng Bộ Y tế đồng tình và đưa ra các chỉ đạo cụ thể cho Sở Y tế tỉnh Gia Lai như sau:
- Không phong tỏa cả bệnh viện, trừ trường hợp xuất hiện lây chéo trong bệnh viện.
- Cách ly tập trung ngay các y bác sĩ có tiếp xúc với bệnh nhân, đưa đi xét nghiệm.
- Giải phóng, làm sạch bệnh viện như Đà Nẵng đã làm, đưa bệnh viện hoạt động trở lại.
- Chuẩn bị phương án điều trị tại chỗ, thành lập bệnh viện dã chiến quy mô 200 giường, đưa tất cả bệnh nhân dương tính về đó điều trị.
- Yêu cầu đội truy vết có kinh nghiệm của Đà Nẵng, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Bạch Mai hỗ trợ Gia Lai về công tác truy vết, cách ly, điều trị.
- Giao Viện Vệ sinh dịch tễ tỉnh Tây Nguyên “cắm chốt” tại Gia Lai, thần tốc truy vết, xét nghiệm thật nhanh.
Nóng tại điểm cầu Bình Dương
Tỉnh Bình Dương đã có 4 ca dương tính, trong đó ca bệnh là sinh viên (BN1843) rất phức tạp. Thành phố Thủ Dầu Một là “một trường đại học lớn”, với trên 10.000 sinh viên, vì thế việc truy vết rất khó khăn.
Mặc dù đã truy vết thần tốc, cách ly rộng, nâng mức cảnh báo lên một cấp, phong tỏa, giãn cách một số nơi nhưng hiện nay, tỉnh vẫn chưa được xét nghiệm khẳng định mà phải gửi mẫu lên Viện Pasteur TP. Hồ Chí Minh nên còn nhiều hạn chế trong việc đẩy nhanh tiến độ.
Hiện tại, tỉnh đã chuẩn bị bệnh viện dã chiến vài trăm giường. Tuy nhiên, trường hợp tình hình dịch diễn biến phức tạp, có ca nặng, tỉnh vẫn cần Bộ Y tế hỗ trợ về con người và trang thiết bị.
Trả lời những khó khăn của Bình Dương, Bộ trưởng Bộ Y tế đã chỉ đạo Viện trưởng Viện Pasteur TP. HCM đánh giá năng lực xét nghiệm của CDC Bình Dương, và nếu đủ điều kiện có thể cho xét nghiệm khẳng định ngay.
“Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh với các địa phương nhất là các tỉnh chưa có dịch vẫn còn luống cuống, giờ không được phép lơ là, chủ quan vì lây nhiễm đã hoàn toàn khác. Các tỉnh không được dùng các biện pháp cũ như trước, phải dùng biện pháp mới nhanh hơn, mạnh hơn, quyết liệt hơn”.
