Hãy cùng suckhoe123.vn tìm hiểu triệu chứng, chẩn đoán và cách điều trị ứ mật thai kỳ trong bài viết vô cùng bổ ích dưới đây!
Chứng ứ mật thai kỳ và cách điều trị
Chứng ứ mật thai kỳ là gì?
Ứ mật thai kỳ là một vấn đề nghiêm trọng về gan gây ngứa dữ dội, đột ngột. Nó còn được gọi là hội chứng intrahepatic cholestasis trong thai kỳ hoặc ICP và có thể ảnh hưởng nghiêm trọng nếu không được điều trị. Chứng bệnh này xuất hiện ở 1% thai phụ ở Mỹ.
Chứng ứ mật trong thai kỳ là kết quả của tình trạng mật tích tụ trong gan. Gan là một trạm xử lý và làm sạch quan trọng trong cơ thể: Nó phân loại các chất dinh dưỡng mà cơ thể cần ra khỏi chất thải không cần thiết, một phần bằng các sản xuất mật, một chất lỏng màu vàng lục nhạt làm từ cholesterol, muối mật (hoặc axit mật), bilirubin (sắc tố) và nước.
Thông thường, mật sẽ ra khỏi các ống gan và được lưu trữ trong túi mật của bạn. Khi bạn ăn, túi mật của bạn sẽ phóng thích mật vào ruột non, giúp phân hủy chất béo. Hầu hết muối mật được đưa trở lại gan thông qua dòng máu và tái sử dụng. Nhưng khi bị ứ mật, muối mật bắt đầu tích tụ trong mô da thay vì được tuần hoàn vào gan. Các chuyên gia không chắc tại sao bệnh ứ mật này lại gây ngứa, nhưng mọi suy đoán đều tập trung vào tích tụ muối mật này.
Các triệu chứng của tình trạng ứ mật thai kỳ?
Gọi cho bác sĩ ngay nếu bạn có bất kỳ triệu chứng ứ mật thai kỳ nào dưới đây:
- Ngứa dữ dội mà không phát ban là triệu chứng đầu tiên và rõ ràng nhất của chứng ứ mật và thường bắt đầu ở tam cá nguyệt thứ hai hoặc thứ ba. Ngứa thường ảnh hưởng đến lòng bàn tay và lòng bàn chân của bạn, nhưng nó có thể xảy ra bất cứ nơi nào trên cơ thể của bạn và thường ngứa nhiều hơn vào ban đêm. Ngứa do ứ mật thường khó chịu hơn nhiều so với tình trạng ngứa nhẹ mà nhiều thai phụ gặp phải do da bị căng, khô trong thai kỳ.
- Buồn nôn hoặc chán ăn: Bạn có thể cảm thấy hơi buồn nôn hoặc có cảm giác ốm yếu khó chịu chung chung và không còn cảm thấy thèm ăn nữa.
- Vàng da. Khi bilirubin tăng trong máu, bạn có thể nhận thấy da hoặc mắt chuyển sang màu vàng. Triệu chứng này tương đối hiếm gặp, chỉ ảnh hưởng đến khoảng 1 trên 10 phụ nữ.
Mặc dù chứng ứ mật trong thai kỳ không gây nổi ban, nhưng cuối cùng bạn cũng có thể bị đỏ da, kích thích hoặc có những vết xước nhỏ trên vùng da gãi nhiều. Gọi cho bác sĩ ngay nếu bạn nghĩ rằng mình có thể bị bệnh ứ mật – không điều trị, ứ mật có thể nguy hiểm cho thai nhi.
Nguyên nhân gây nên tình trạng ứ mật trong thai kỳ?
Các nhà nghiên cứu không biết chính xác nguyên nhân gây ra chứng ứ mật trong thai kỳ, nhưng họ nghi ngờ đó là sự kết hợp của các yếu tố hormone, môi trường và di truyền.
Phụ nữ có tiền sử gia đình mắc bệnh ứ mật thường có tình trạng này và khoảng 2/3 phụ nữ bị ứ mật trong thai kỳ phát triển nó trong các thai kỳ sau. Căn bệnh này cũng phổ biến hơn ở phụ nữ mang đa thai hoặc những người bị viêm gan C.
Cách chẩn đoán chứng ứ mật thai kỳ?
Bác sĩ sẽ khám sức khỏe để kiểm tra làn da của bạn và có thể thực hiện siêu âm để loại trừ khả năng bị sỏi mật hoặc các vấn đề khác.
Cô ấy cũng sẽ làm xét nghiệm máu để giúp chẩn đoán. Ví dụ, bạn sẽ có một bài kiểm tra chức năng gan để đo các protein, enzyme, bilirubin, và các chất khác để kiểm tra xem gan có hoạt động tốt hay không. Bạn cũng sẽ có một xét nghiệm axit mật để kiểm tra mức axit mật trong máu.
Cách điều trị tình trạng ứ mật thai kỳ
Bác sĩ có thể sẽ kê toa thuốc axit ursodeoxycholic ursodeoxycholic cho bạn, một loại thuốc để cải thiện dòng mật và làm giảm lượng axit mật trong máu, giúp cho chức năng gan tốt hơn. Điều này sẽ làm giảm ngứa và các triệu chứng khác, đồng thời cũng có thể làm giảm bất kỳ nguy cơ nào đối với em bé của bạn.
Nếu vẫn ngứa dù đã dùng thuốc, hãy thử chà một cục đá lên vùng da ngứa hoặc ngâm mình trong bồn tắm ấm áp để giảm bớt.
Bạn sẽ được siêu âm định kỳ và theo dõi tim thai để kiểm tra em bé. Bạn cũng có thể tiếp tục được xét nghiệm máu để theo dõi chức năng gan.
Nếu siêu âm hoặc theo dõi tim thai phát hiện vấn đề, em bé của bạn sẽ được kích sinh ra ngay. Nếu không tùy thuộc vào tình trạng của bạn và con, cũng như số tuần thai mà việc sinh có thể được trì hoãn lại để bé có thêm thời gian trưởng thành. Nhưng có lẽ bạn sẽ được kích sinh hoặc cho sinh mổ trước ngày dự sinh.
Chứng ứ mật và ngứa sẽ hết sau khi bạn sinh em bé ra trong vài ngày. Tuy nhiên bệnh này sẽ tái phát trong thai kỳ sau, vì thế hãy nói cho bác sĩ nếu trước đây bạn đã từng bị.
Ứ mật thai kỳ ảnh hưởng như nào đến em bé và tôi?
Nguy cơ cho bé sẽ càng cao nếu mức axit mật cao hơn trong máu và ngày dự sinh đến gần hơn. Đó là lý do tại sao bác sĩ sẽ theo dõi bạn chặt chẽ và con của bạn có thể sẽ kích sinh một khi có thể.
Ứ mật thai kỳ làm tăng nguy cơ sinh non và gây tử vong trong khoảng 1% các ca sinh sau 37 tuần. Nó cũng có thể khiến phân su (phân đầu tiên của bé) đi vào dịch màng ối, làm cho bé có nguy cơ hít phải meconium vào phổi.
Đối với hầu hết phụ nữ, các triệu chứng ứ mật thường biến mất trong vòng vài ngày sau sinh. Nếu bạn vẫn ngứa và có các triệu chứng khác, bác sĩ sẽ kiểm tra xem bạn có vấn đề về gan hay các tình trạng khác hay không.
