Một trong các phương pháp chính để điều trị phì đại tuyến tiền liệt là dùng thuốc chẹn alpha và thuốc ức chế 5-alpha reductase. Ngoài ra còn có nhiều loại thuốc không kê đơn và thảo dược cũng có tác dụng làm giảm các triệu chứng phì đại tuyến tiền liệt.
Điều trị phì đại tuyến tiền liệt bằng thuốc không kê đơn và thảo dược
Tuyến tiền liệt là một cơ quan nhỏ nằm ở bên dưới bàng quang và chỉ có ở nam giới. Tuyến tiền liệt liên tục phát triển trong suốt cuộc đời. Đó là lý do tại sao nam giới lớn tuổi có nguy cơ bị phì đại tuyến tiền liệt hay tăng sản tuyến tiền liệt lành tính – tình trạng tuyến tiền liệt tăng kích thước quá mức, chèn lên niệu đạo và gây ra các triệu chứng khó chịu. Phì đại tuyến tiền liệt không phải ung thư tuyến tiền liệt. Đây là hai vấn đề khác nhau hoàn toàn và có cách điều trị khác nhau. Mặc dù là một vấn đề lành tính nhưng phì đại tuyến tiền liệt cũng có thể gây khó chịu và dẫn đến biến chứng.
Phì đại tuyến tiền liệt xảy ra phổ biến nhất ở nam giới trên 50 tuổi. Người bị phì đại tuyến tiền liệt có thể gặp phải các triệu chứng như tiểu nhiều lần, tiểu không tự chủ, dòng tiểu yếu, tiểu gấp và đau khi đi tiểu hoặc sau khi xuất tinh.
Nếu chỉ có triệu chứng nhẹ thì có thể không cần điều trị. Người bệnh chỉ cần tái khám định kỳ để theo dõi tình trạng tuyến tiền liệt. Nếu tuyến tiền liệt tiếp tục phát triển và các triệu chứng gây khó chịu hoặc ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt hàng ngày thì sẽ cần điều trị. Một trong các phương pháp chính để điều trị phì đại tuyến tiền liệt là dùng thuốc chẹn alpha và thuốc ức chế 5-alpha reductase. Thuốc chẹn alpha làm giãn các cơ ở tuyến tiền liệt và bàng quang, nhờ đó giúp người bệnh đi tiểu dễ dàng hơn. Thuốc ức chế 5-alpha reductase làm giảm lượng dihydrotestosterone (DHT) – loại hormone khiến tuyến tiền liệt phát triển.
Ngoài ra còn có nhiều loại thuốc không kê đơn và thảo dược cũng có tác dụng làm giảm các triệu chứng phì đại tuyến tiền liệt.
Lưu ý, các loại thuốc và thảo dược này chưa được công nhận là phương pháp điều trị chính thức cho tình trạng phì đại tuyến tiền liệt. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thử các bất cứ phương pháp điều trị nào dưới đây.
1. Thuốc chống viêm không steroid
Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) là nhóm thuốc giúp giảm phản ứng viêm trong cơ thể. Các loại thuốc phổ biến trong nhóm này gồm có aspirin và ibuprofen. Những loại thuốc này thường được dùng để giảm các triệu chứng viêm khớp và ngăn ngừa bệnh tim mạch. Một số nghiên cứu phát hiện ra rằng những nam giới sử dụng NSAID thường xuyên có sự cải thiện về sức khỏe tuyến tiền liệt. (1).htm Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có đủ bằng chứng để khuyến nghị việc sử dụng NSAID thường xuyên, đặc biệt là để điều trị phì đại tuyến tiền liệt.
2. Cây cọ lùn
Cọ lùn (saw palmetto) là một loài cây có nguồn gốc từ Bắc Mỹ. Đây là một trong những loại thảo dược được sử dụng phổ biến để điều trị các vấn đề về tiết niệu như tăng sản tuyến tiền liệt lành tính. Bạn có thể tìm mua các loại thực phẩm chức năng chứa chiết xuất cọ lùn. Những sản phẩm này có dạng viên nén hoặc dạng lỏng.
Liều thường được sử dụng để điều trị phì đại tuyến tiền liệt là từ 100 đến 960mg mỗi ngày. Theo Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ, một số nghiên cứu đã cho thấy hiệu quả của cây cọ lùn đối với chứng phì đại tuyến tiền liệt. (2) .htm Do đó, cọ lùn là một trong những biện pháp điều trị tự nhiên được khuyến nghị phổ biến nhất. Tuy nhiên, vẫn cần có thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa trước khi cọ lùn được chính thức phê duyệt làm phương pháp điều trị phì đại tuyến tiền liệt.
3. Anh đào châu Phi
Anh đào châu Phi (pygeum) là một loài thực vật có hoa thuộc họ Hoa hồng có nguồn gốc từ châu Phi. Từ lâu chiết xuất loài cây này đã được sử dụng để điều trị phì đại tuyến tiền liệt. Chiết xuất anh đào châu Phi có chứa các hợp chất có đặc tính chống viêm và mang lại một số lợi ích đối với bàng quang. Một nghiên cứu nhỏ cho thấy rằng khi kết hợp với các loại thảo dược khác, anh đào châu Phi có thể giúp giảm các triệu chứng như đi tiểu nhiều lần ở nam giới bị phì đại tuyến tiền liệt. Tuy nhiên, vẫn cần có thêm thử nghiệm lâm sàng để xác nhận hiệu quả của loài cây này.
4. Phấn hoa cỏ lúa mạch đen
Phấn hoa cỏ lúa mạch đen là một loại thực phẩm chức năng được làm từ phấn hoa của cỏ lúa mạch đen (rye grass) và cỏ timothy. Một nghiên cứu cho thấy phấn hoa cỏ lúa mạch đen có thể giúp làm giảm các triệu chứng như đi tiểu nhiều lần và đi tiểu về đêm.
5. Cỏ sao Nam Phi
Chiết xuất cỏ sao Nam Phi (South African star grass) được sử dụng trong điều trị bệnh nhờ có chứa beta sitosterol – một loại sterol thực vật được cho là có tác dụng giảm viêm và cải thiện khả năng tiểu tiện ở nam giới bị phì đại tuyến tiền liệt. Beta sitosterol còn có trong một số loại sữa chua và bơ thực vật. Có một số bằng chứng cho thấy beta sitosterol thực sự có hiệu quả trong điều trị các triệu chứng về tiết niệu của phì đại tuyến tiền liệt. (3)
6. Cỏ ba lá đỏ
Cỏ ba lá đỏ (red clover) là một loài cây có hoa thuộc họ đậu. Hoa của cọ ba lá đỏ là một vị thuốc được sử dụng để điều trị nhiều tình trạng bệnh, trong đó có phì đại tuyến tiền liệt. Hoa cỏ ba lá đỏ có thể giúp giảm tình trạng tiểu đem ở những nam giới bị phì đại tuyến tiền liệt, mặc dù cần thêm bằng chứng để chứng minh hiệu quả của loại thảo dược này.
7. Cây tầm ma
Cây tầm ma (stinging nettle) là một loại thảo dược từ lâu đã được sử dụng để chữa trị bệnh. Lá của cây tầm ma có lông mịn gây đau và ngứa khi chạm vào. Lá và rễ của cây tầm ma là những bộ phận có công dụng điều trị bệnh. Rễ cây tầm ma thường được sử dụng để điều trị phì đại tuyến tiền liệt. Loại thảo dược này có thể giúp cải thiện dòng chảy nước tiểu ở nam giới bị phì đại tuyến tiền liệt. Tuy nhiên, chưa có đủ nghiên cứu lâm sàng để chứng minh hiệu quả của cây tầm ma trong điều trị phì đại tuyến tiền liệt.
8. Dầu hạt bí ngô
Một nghiên cứu cho thấy dầu chiết xuất từ hạt bí ngô an toàn và có hiệu quả điều trị các triệu chứng tăng sản tuyến tiền liệt lành tính. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng liều 320mg mỗi ngày trong suốt 12 tháng. Kết quả cho thấy dầu hạt bí ngô hiệu quả hơn giả dược trong việc cải thiện các triệu chứng tăng sản tuyến tiền liệt lành tính cũng như chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Lưu ý
Một điều quan trọng cần lưu ý là tất cả các loại thảo dược và thực phẩm chức năng đều chưa được phê duyệt sử dụng để điều trị phì đại tuyến tiền liệt và không thể thay thế cho các phương pháp điều trị tiêu chuẩn.
Nếu đã dùng thử các loại thuốc không kê đơn hoặc thảo dược kể trên mà các triệu chứng vẫn không thuyên giảm thì nên chuyển sang thuốc kê đơn. Có hai loại thuốc chính được sử dụng để điều trị phì đại tuyến tiền liệt là thuốc chẹn alpha và thuốc ức chế ức chế 5-alpha reductase. Cả hai đều đã được chứng minh là có hiệu quả điều trị phì đại tuyến tiền liệt.