Nghiên cứu mới đây đã cho thấy rằng ăn dầu ô liu giúp cải thiện sức khỏe tim mạch. Ngoài dầu ô liu, các nhà khoa học cũng đã phát hiện thấy kết quả tích cực khi nghiên cứu về lợi ích của các loại dầu thực vật lành mạnh.
Nửa thìa dầu ô liu mỗi ngày có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch
Dầu ô liu là một loại thực phẩm chính trong chế độ ăn kiểu Địa Trung Hải – một trong những chế độ ăn uống tốt cho sức khỏe nhất.
Từ lâu, chế độ ăn kiểu Địa Trung Hải (Mediterranean diet) đã được biết đến là một trong những chế độ ăn uống lành mạnh nhất.
Giờ đây, nghiên cứu đã phát hiện ra lợi ích đối với sức khỏe tim mạch của một trong những loại thực phẩm chính trong chế độ ăn này, đó là dầu ô liu.
Kết quả của nghiên cứu này đã được công bố tại Phiên họp khoa học về Tim mạch chuyển hóa và Lối sống do Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) tổ chức ở Phoenix (bang Arizona, Mỹ). (1)
Nghiên cứu phân tích dữ liệu dài hạn từ năm 1990 và cho thấy rằng ăn nửa muỗng canh dầu ô liu trở lên mỗi ngày có thể làm giảm 15% nguy cơ mắc bệnh tim mạch và 21% nguy cơ mắc bệnh mạch vành.
Tác giả chính của nghiên cứu là tiến sĩ Marta Guasch-Ferre – một nhà khoa học nghiên cứu tại khoa Dinh dưỡng của trường Đại học Y tế công cộng Harvard (Harvard School of Public Health, nay đổi tên thành Harvard T.H. Chan School of Public Health). Ông cho biết: “Mặc dù từ lâu dầu ô liu đã được chứng minh là có công dụng cải thiện sức khỏe tim mạch nhưng đây là nghiên cứu đầu tiên chỉ ra những lợi ích của việc ăn dầu ô liu ở những nhóm dân số khác không phải ở Địa Trung Hải và châu Âu.”
Lợi ích của dầu ô liu đối với sức khỏe tim mạch
Theo tiến sĩ Benjamin Hirsh – giám đốc khoa Tim mạch dự phòng tại Bệnh viện tim mạch Sandra Atlas Bass thuộc Northwell Health (New York, Mỹ), các lợi ích của dầu ô liu đối với sức khỏe đã được biết đến từ lâu.
“Việc chuyển từ mỡ động vật sang ăn dầu ô liu có nghĩa là chúng ta đang thay thế các chất béo xấu như chất béo bão hòa trong chế độ ăn uống bằng axit béo omega-3 – một loại chất béo tốt giúp giảm viêm và cải thiện mức cholesterol.” – tiến sĩ Hirsh cho biết. “Điều này còn giúp cải thiện chức năng mạch máu, sức khỏe tim mạch và kéo dài tuổi thọ.”
Đối với sức khỏe tim mạch thì các nguồn chất béo từ động vật như bơ, mỡ và sốt mayonnaise kém lành mạnh hơn nhiều so với dầu ô liu.
Một phát hiện lớn nữa trong nghiên cứu nói trên là dầu ô liu không phải loại dầu duy nhất mang lại những lợi ích này.
Theo tiến sĩ Guasch-Ferre, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy rằng các loại dầu thực vật, chẳng hạn như dầu ngô hoặc dầu cây rum cũng có những công dung tương tự như dầu ô liu, mặc dù vẫn cần nghiên cứu thêm để xác nhận các tác động của dầu thực vật đến sức khỏe.
Tiến sĩ Guasch-Ferre giải thích thêm: “Mặc dù kết quả phân tích cho thấy dầu ô liu tốt hơn mỡ động vật nhưng so với các loại dầu thực vật thì dầu ô liu cũng không có điểm nào vượt trội hơn. Điều này có nghĩa là tất cả các loại dầu thực vật đều có thể là lựa chọn thay thế lành mạnh hơn cho mỡ động vật.” Do đó, nếu không mua được dầu ô liu hoặc không thích mùi vị của dầu ô liu thì hoàn toàn có thể lựa chọn các loại dầu thực vật.
Bà cũng chỉ ra rằng những phát hiện này khớp với các khuyến nghị về dinh dưỡng hiện tại. Theo đó, mọi người nên quan tâm đến chất lượng chất béo trong chế độ ăn chứ không phải là số lượng.
Nghiên cứu này đã dẫn đến những câu hỏi mới và chắc chắn sẽ cần nhiều dữ liệu hơn để có thể hiểu rõ về lợi ích của dầu ô liu đối với sức khỏe tim mạch.
“Một điều mà chúng tôi chưa nghiên cứu đến là tác dụng của các loại dầu ô liu khác nhau, chẳng hạn như dầu ô liu thông thường và dầu ô liu nguyên chất tinh khiết (extra virgin olive oil). Có một số bằng chứng cho thấy rằng dầu ô liu nguyên chất tinh khiết có lượng polyphenol cao hơn, nhờ đó giúp cải thiện lipid máu tốt hơn và giảm viêm hiệu quả hơn so với dầu ô liu thông thường.” – tiến sĩ Guasch-Ferre nói.
Chúng ta sẽ cần có thêm nhiều nghiên cứu hơn để kiểm chứng tác động của các loại dầu khác đến sức khỏe và tìm hiểu cơ chế lý giải cho những tác động này.
Cách tiếp cận toàn diện
Mặc dù thay thế mỡ động vật bằng các lựa chọn lành mạnh hơn như dầu ô liu hoặc dầu thực vật sẽ có lợi cho sức khỏe tim mạch nhưng như vậy chưa đủ để ngăn ngừa các bệnh tim mạch.
Để có sức khỏe tim mạch tốt thì cần kết hợp hoạt động thể chất thường xuyên, chế độ ăn uống cân bằng và điều quan trọng nhất là đi khám định kỳ để theo dõi.
Tiến sĩ Hirsh khẳng định rằng dầu ô liu không phải là một phương pháp phòng bệnh hay chữa bệnh.
Ông nói: “Việc thêm hay bớt một loại thực phẩm nào đó trong chế độ ăn là chưa đủ để bảo vệ sức khỏe tim mạch mà cần phải điều chỉnh chế độ ăn uống tổng thể. Có khả năng những chuyển biến về sức khỏe tim mạch mà các nhà khoa học quan sát thấy trong nghiên cứu là do những người tham gia có thói quen ăn uống lành mạnh và thực hiện những thay đổi trong lối sống, ví dụ nhu tăng cường vận động chứ không phải chỉ do ăn dầu ô liu.”
Nếu bạn muốn điều chỉnh chế độ ăn uống để tăng cường sức khỏe tim mạch thì có thể thử chế độ ăn kiểu Địa Trung Hải. Chế độ ăn uống này gồm chủ yếu là các loại thực phẩm toàn phần có nguồn gốc từ thực vật, thực phẩm không tinh chế, đồng thời ăn nhiều cá và dầu ô liu.
Một lưu ý cuối cùng được cả tiến sĩ Guasch-Ferre và Hirsh chỉ ra là những phát hiện của nghiên cứu chỉ mang tính quan sát. Điều này có nghĩa là các nhà nghiên cứu chưa thể lý giải tại sao dầu ô liu hay các loại dầu thực vật lại có tác dụng như vậy.
Tuy nhiên, các phát hiện đều dựa trên những kiến thức y học đã được chứng minh về lợi ích của dầu ô liu và các loại dầu thực vật đối với sức khỏe.
Tiến sĩ Guasch-Ferre nói: “Có rất nhiều nghiên cứu cho thấy các loại thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật, bao gồm cả dầu thực vật lành mạnh như dầu ô liu, có lợi cho sức khỏe tim mạch. Trong khi đó, bơ và các nguồn chất béo từ động vật lại chứa nhiều chất béo bão hòa nên sẽ gây hại cho tim mạch. Vì vậy, sử dụng dầu ô liu hay các loại dầu thực vật để nấu ăn sẽ tốt hơn là mỡ động vật.”
